Kế toán trưởng công ty tôi giả mạo giấy tờ, sổ sách kế toán để biển thủ công quỹ hơn 150 triệu đồng. Vậy có thể truy cứu trách nhiệm hình sự với người này? – Thu Sang (Đồng Nai).
1. Những hành vi nào bị cấm trong lĩnh vực kế toán
Theo quy định tại Điều 13 Luật Kế toán 2015, những hành vi bị nghiêm cấm trong hoạt động kế toán bao gồm:
- Giả mạo, khai man hoặc thỏa thuận, ép buộc người khác giả mạo, khai man, tẩy xóa chứng từ kế toán hoặc tài liệu kế toán khác.
- Cố ý, thỏa thuận hoặc ép buộc người khác cung cấp, xác nhận thông tin, số liệu kế toán sai sự thật.
- Để ngoài sổ kế toán tài sản, nợ phải trả của đơn vị kế toán hoặc có liên quan đến đơn vị kế toán.
- Hủy bỏ hoặc cố ý làm hư hỏng tài liệu kế toán trước khi kết thúc thời hạn lưu trữ quy định tại Điều 41 của Luật Kế toán 2015.
- Ban hành, công bố chuẩn mực kế toán, chế độ kế toán không đúng thẩm quyền.
- Mua chuộc, đe dọa, trù dập, ép buộc người làm kế toán thực hiện công việc kế toán không đúng với quy định của Luật Kế toán 2015.
- Người có trách nhiệm quản lý, điều hành đơn vị kế toán kiêm làm kế toán, thủ kho, thủ quỹ, trừ doanh nghiệp tư nhân và công ty trách nhiệm hữu hạn do một cá nhân làm chủ sở hữu.
- Bố trí hoặc thuê người làm kế toán, người làm kế toán trưởng không đủ tiêu chuẩn, điều kiện quy định tại Điều 51 và Điều 54 của Luật Kế toán 2015.
- Thuê, mượn, cho thuê, cho mượn chứng chỉ kế toán viên, Giấy chứng nhận đăng ký hành nghề dịch vụ kế toán dưới mọi hình thức.
- Lập hai hệ thống sổ kế toán tài chính trở lên hoặc cung cấp, công bố các báo cáo tài chính có số liệu không đồng nhất trong cùng một kỳ kế toán.
- Kinh doanh dịch vụ kế toán khi chưa được cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ kế toán hoặc hành nghề dịch vụ kế toán khi không bảo đảm điều kiện quy định của Luật Kế toán 2015.
- Sử dụng cụm từ “dịch vụ kế toán” trong tên gọi của doanh nghiệp nếu đã quá 06 tháng kể từ ngày được cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp mà vẫn không được cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ kế toán hoặc doanh nghiệp đã chấm dứt kinh doanh dịch vụ kế toán.
- Thuê cá nhân, tổ chức không đủ điều kiện hành nghề, điều kiện kinh doanh dịch vụ kế toán cung cấp dịch vụ kế toán cho đơn vị mình.
- Kế toán viên hành nghề và doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ kế toán thông đồng, móc nối với khách hàng để cung cấp, xác nhận thông tin, số liệu kế toán sai sự thật.
- Các hành vi bị nghiêm cấm khác theo quy định của pháp luật về phòng, chống tham nhũng trong hoạt động kế toán.
Như vậy, các cá nhân, tổ chức không được phép thực hiện các hành vi bị cấm trong lĩnh vực kế toán nêu trên, nếu không sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính theo quy định tại Chương II Nghị định 41/2018/NĐ-CP hoặc thậm chí là bị xử lý hình sự theo quy định tại Mục 2 bên dưới.
Năm 2023, vi phạm quy định về kế toán mức độ nào sẽ bị truy cứu hình sự? (Ảnh minh họa - Nguồn từ Internet)
2. Hành vi vi phạm quy định về kế toán sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự khi nào?
2.1. Tội vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng
Căn cứ theo quy định tại Điều 221 Bộ luật Hình sự 2015 (được sửa đổi, bổ sung bởi điểm k khoản 1 và điểm đ khoản 3 Điều 2 Luật số 12/2017/QH14), cá nhân bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng nếu có hành vi đáp ứng đủ các yếu tố sau:
(1) Người nào lợi dụng chức vụ, quyền hạn thực hiện một trong những hành vi sau đây:
- Giả mạo, khai man, thỏa thuận hoặc ép buộc người khác giả mạo, khai man, tẩy xóa tài liệu kế toán.
- Dụ dỗ, thỏa thuận hoặc ép buộc người khác cung cấp, xác nhận thông tin, số liệu kế toán sai sự thật.
- Để ngoài sổ kế toán tài sản của đơn vị kế toán hoặc tài sản liên quan đến đơn vị kế toán.
- Hủy bỏ hoặc cố ý làm hư hỏng tài liệu kế toán trước thời hạn lưu trữ theo quy định của Luật Kế toán 2015.
- Lập hai hệ thống sổ kế toán tài chính trở lên nhằm bỏ ngoài sổ kế toán tài sản, nguồn vốn, kinh phí của đơn vị kế toán.
(2) Gây thiệt hại từ 100.000.000 đồng trở lên hoặc dưới 100.000.000 đồng nhưng đã bị xử lý kỷ luật hoặc xử phạt vi phạm hành chính về hành vi (1) nêu trên mà còn vi phạm.
Lưu ý: Tội vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng không áp dụng đối với pháp nhân thương mại.
Theo đó, có thể thấy, hành vi giả mạo giấy tờ, sổ sách kế toán để biển thủ công quỹ hơn 150 triệu đồng của kế toán trưởng công ty Quý khách hoàn toàn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng nêu trên.
2.2. Mức hình phạt đối với tội vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng
Cá nhân khi bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng (theo Mục 2.1) sẽ phải chịu mức hình phạt như sau:
Tính chất, mức độ của hành vi
Hình phạt chính
Hình phạt bổ sung
Phạm tội gây thiệt hại dưới 300.000.000 đồng.
Phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 01 năm đến 05 năm.
Người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm hoặc tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản.
Kế toán làm sai ai chịu trách nhiệm?
Do chịu bị phụ thuộc và chi phối kinh tế từ Người sử dụng lao động hoặc đôi khi do sự sai sót vô ý trong chuyên môn dẫn đến các sai phạm mà từ đó là hậu quả một số kế toán viên có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự mới mức hình phạt lên đến 20 năm tù.
Trách nhiệm kế toán là gì?
Dựa vào khái niệm trên đây, có thể hiểu trách nhiệm của kế toán là thực hiện các công việc thu thập, kiểm tra và xử lý các dữ liệu và thông tin về kinh tế. Sau đó, tổng hợp và phân tích dữ liệu đó thông qua bản báo cáo kế toán.
Nhân viên kế toán có trách nhiệm gì?
Nhân viên kế toán (Accountant) là người chịu trách nhiệm thu thập, xử lý, phân tích và tổng hợp các thông tin tài chính của một tổ chức, đảm bảo tuân thủ luật pháp và các quy định về thuế.
Sai sót trọng kế toán là gì?
Sai sót kế toán là sự sai lệch trong quá trình hạch toán kế toán để lên Báo cáo tài chính (BCTC), phát sinh từ việc ghi nhận, xác định giá trị, trình bày và thuyết minh các khoản mục trên BCTC. Trong quá trình làm việc, kế toán có lúc sẽ không tránh khỏi những sai sót.