Tứ bề thọ địch nghĩa là gì

Tứ bề thọ địch nghĩa là gì

Iraq tố Thổ Nhĩ Kỳ chưa rút bất cứ lực lượng đồn trú trái phép nào ra khỏi lãnh thổ. Ảnh: Reuters

Ngày 24/12, Bộ Quốc phòng Iraq cho hay bất chấp tuyên bố đã "rút một phần" lực lượng Thổ Nhĩ Kỳ đồn trú trái phép ở gần thành phố Mosul của Iraq, đến nay Ankara vẫn chưa có bất cứ hành động nào hiện thực hóa cam kết trên, theo TASS.

"Trên thực tế, quân đội Thổ Nhĩ Kỳ không hề có động thái rút quân nào. Đó chỉ là những lời tuyên bố của Ankara, còn ở thực địa, lực lượng của họ chỉ được bố trí lại ở vị trí khác gần đó", ông Nasir Nouri Mohammed, người phát ngôn Bộ Quốc phòng Iraq cho hay. "Đây không thể gọi là ‘rút quân một phần’, chứ chưa nói gì đến chuyện rút toàn bộ lực lượng", ông nhấn mạnh.

Hôm qua, Bộ Thương mại Iraq cũng tuyên bố sẽ cắt giảm nguồn dầu ăn nhập khẩu từ Thổ Nhĩ Kỳ do "căng thẳng chính trị giữa hai nước". Đây là số dầu ăn mà Iraq nhập khẩu để phát miễn phí cho người dân trong chương trình trợ cấp lương thực.

Tờ al-Bayina al-Jadida của Iraq cho rằng đây là phản ứng của Baghdad trước việc Ankara kiên quyết không chịu rút quân, bất chấp sự thúc giục của Mỹ cũng như lời đe dọa của chính phủ Iraq đưa vụ việc ra trước Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc.

Ngày 25/12, Liên đoàn Arab gồm 22 quốc gia thành viên cũng đã ra tuyên bố lên án Thổ Nhĩ Kỳ vi phạm luật pháp quốc tế khi đưa quân đến đồn trú ở Iraq, đe dọa đến chủ quyền của nước này.

"Hành động của Thổ Nhĩ Kỳ là sự xâm phạm chủ quyền Iraq, đe dọa an ninh quốc gia Arab, làm gia tăng bất ổn trong khu vực, và chúng tôi yêu cầu Thổ Nhĩ Kỳ rút quân ngay lập tức. Chúng tôi coi sự lo ngại của Iraq trong vấn đề này là hợp lý, và chúng tôi ủng hộ lập trường của Iraq đến cùng", Tổng thư ký Liên đoàn Arab Nabil al-Arabi nhấn mạnh.

Ông Burak Bekdil, chuyên gia phân tích tại Diễn đàn Trung Đông, cho rằng việc Ankara kiên quyết không chịu rút quân khỏi Iraq là một trong những động thái thể hiện "tham vọng nguy hiểm" của Tổng thống Recep Tayyip Erdogan nhằm đối đầu với khối các quốc gia ủng hộ người Hồi giáo dòng Shiite gồm Nga, Iran, Iraq, Syria và Lebanon.

Theo đó, chính sách ủng hộ người Sunni của chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ đã bước vào giai đoạn ngày càng rõ rệt hơn, đẩy Thổ Nhĩ Kỳ vào một cuộc đối đầu mới với một loạt các đối thủ đáng gờm.

Gần đây, ông Erdogan liên tục đưa ra những lời cáo buộc rằng các quốc gia trong khu vực đang thực hiện chính sách chia rẽ bè phái giữa người Shiite và người Sunni. "Ngày nay chúng ta đang phải đối mặt với chủ nghĩa bè phái cực độ. Ai đang làm điều đó, họ là ai? Họ chính là Iran và Iraq", ông Erdogan tuyên bố trong một bài phát biểu gần đây.

Tuy nhiên trước đó không lâu, ông Erdogan cũng phát biểu: "Các nhà thờ Hồi giáo là doanh trại của chúng ta, mái vòm là mũ giáp của chúng ta, các ngọn tháp là lưỡi lê, và đức tin chính là binh sĩ".

Theo chuyên gia Bekdil, tham vọng của Ankara nhằm mở rộng tầm ảnh hưởng của người Hồi giáo dòng Sunni ra khắp một khu vực rộng lớn ở Trung Đông, đặc biệt là ở Syria và Iraq, là quá lớn so với khả năng, và hậu quả là nước này đang phải đối mặt với một loạt đối thủ mạnh.

Chỉ một thời gian ngắn sau khi gây xung đột với Nga bằng vụ bắn hạ cường kích Su-24, Thổ Nhĩ Kỳ đã khiến tình hình khu vực trở nên phức tạp hơn với việc phớt lờ tối hậu thư mà Iraq đưa ra đòi nước này phải rút quân trong vòng 48 giờ.

Tình hình căng thẳng tới mức lữ đoàn dân quân người Shiite Badr đã đe dọa sẽ tấn công lực lượng đồn trú của Thổ Nhĩ Kỳ ở gần Mosul nếu họ không chịu rút đi. "Chúng tôi có quyền đáp trả và chúng tôi không loại trừ bất cứ biện pháp nào cho đến khi Thổ Nhĩ Kỳ nhận được bài học. Họ ôm ấp giấc mộng khôi phục đế chế Ottoman vĩ đại ư? Đây là ảo tưởng lớn, và họ sẽ phải trả giá cho sự ngông cuồng này", Karim al-Nuri, người phát ngôn lữ đoàn Badr tuyên bố.

Tứ bề thọ địch nghĩa là gì

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan. Ảnh: AFP

Giáo sư Norman Stone, chuyên gia nổi tiếng về chính sách đối ngoại của Thổ Nhĩ Kỳ, cũng cho rằng với nỗ lực lật đổ chính quyền của Tổng thống Syria Bashar al-Assad để thay thế bằng một chính phủ mới của người Sunni, Thổ Nhĩ Kỳ đã trở thành kẻ thù của tất cả các quốc gia ở biên giới phía đông và phía nam, trong khi phải luôn thấp thỏm dè chừng đòn trả đũa của Nga.

Hành động của Thổ Nhĩ Kỳ bắn rơi máy bay Su-24 đã khiến Nga tức giận và triển khai một loạt các vũ khí hiện đại tới biên giới Syria, trong đó có hệ thống tên lửa phòng không tối tân S-400, có thể sẵn sàng bắn hạ bất cứ chiếc chiến đấu cơ nào của Thổ Nhĩ Kỳ xâm phạm không phận Syria.

Sự hiện diện của các hệ thống phòng không tối tân Nga cũng khiến Mỹ và liên quân gặp nhiều khó khăn trong hoạt động không kích phiến quân IS ở Syria. Trong khi kiên nhẫn chờ đợi căng thẳng Nga - Thổ Nhĩ Kỳ hạ nhiệt, các quan chức Mỹ đã phải bí mật gác lại yêu cầu Thổ Nhĩ Kỳ đóng góp tích cực hơn trong cuộc chiến chống IS và tham gia các chiến dịch không kích phiến quân ở Syria. Sau khi mất khả năng đưa lực lượng vào Syria, quân đội Thổ Nhĩ Kỳ tiếp tục bị Iraq coi là lực lượng không được chào đón ở nước này.

"Chủ nghĩa phiêu lưu của ông Erdogan đến thời điểm này đã thu được một số thành công, nhưng nói lại đi quá xa so với chính sách đối ngoại của Thổ Nhĩ Kỳ, và thậm chí có nguy cơ hủy hoại đất nước này", giáo sư Stone nhận định.

Trí Dũng

Lưỡng đầu thọ địch là tình huống chính trị, quân sự một quốc gia phải đối đầu cùng lúc hai lực lượng quân sự của hai quốc gia thù địch từ hai hướng đối diện. Ở cấp độ một trận đánh, một đơn vị quân đội phải chịu sự tấn công của hai cánh quân thù địch từ hai hướng. Một chiến thuật quân sự liên quan đến thuật ngữ "Lưỡng đầu thọ địch" là lối đánh gọng kìm, một đạo quân phải rơi vào tình huống này bởi cuộc tấn công theo lối đánh gọng kìm từ hai phía.

Mục lục

  • 1 Trường hợp lịch sử
  • 2 Sử dụng trong trường hợp khác
  • 3 Ảnh
  • 4 Tham khảo

Trường hợp lịch sửSửa đổi

  • Kim đã liên kết với Tống để diệt nước Liêu vào năm 1125, quân Kim từ phía bắc đánh xuống, quân Tống từ phía nam đánh lên. (xem thêm: Liên minh trên biển)
  • Lịch sử lặp lại khi Mông Cổ liên kết Nam Tống để diệt Kim vào năm 1234, quân Mông Cổ từ phía bắc đánh xuống, quân Nam Tống từ phía nam đánh lên. (xem thêm: Trận Thái Châu (1233-1234))
  • Lịch sử Việt Nam cũng nhiều lần rơi vào tình huống này:
    • Khi Tống chuẩn bị tấn công xâm lược Đại Việt lần thứ hai, đáp ứng yêu cầu quân Tống, Champa đã tấn công từ hướng nam.[1] Khi diễn ra chiến tranh với Nhà Minh (từ 1407 đến 1428), Champa đã nhiều lần hợp quân với quân Minh để đánh các lực lượng của người Việt.
    • Trong giai đoạn nổi lên của Tây Sơn họ phải thường xuyên đối mặt cùng lúc hai hướng thù địch: Chúa Nguyễn ở phía nam, Chúa Trịnh ở phía bắc; đến khi quân Chúa Nguyễn tạm thời bị đánh bại và Chúa Trịnh bị loại bỏ, Tây Sơn phải chịu áp lực thù địch mới của liên quân Chúa Nguyễn - Xiêm La ở hướng nam và tây nam đồng thời đối đầu với Nhà Lê và quân Mãn Thanh ở phía bắc.
    • Tình huống khác là việc giải giáp quân Nhật vào cuối năm 1945, 1946, Việt Nam Dân chủ Cộng hòa trong tình thế quân Anh hiện diện ở phía nam vĩ tuyến 16, và quân Trung Hoa Dân quốc ở phía bắc vĩ tuyến 16. Trong khi Anh ra sức hỗ trợ Pháp trở lại tái chiếm Việt Nam, Trung Hoa Dân quốc cũng có động cơ chính trị riêng, gây ra hàng loạt khó khăn cho Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.
  • Trong cuộc xâm lược nước Nga vào năm 1709, quân Thụy Điển nhiều lần kêu gọi Thổ Nhĩ Kỳ đánh lên từ hướng nam để ép quân Nga vào thế phải chiến đấu hai mặt trận phía bắc và phía nam. (xem thêm: Đại chiến Bắc Âu)
  • Với vị trí địa-chính trị của Đức, họ thường xuyên rơi vào tình thế chiến tranh theo cách này trong cả hai cuộc chiến tranh thế giới.
  • Cuộc tấn công Ba Lan (1939): quân Ba Lan phải chống trả cùng lúc quân Đức từ phía tây và quân Liên Xô từ phía đông.
  • Tình huống của Liên Xô trước sự đe dọa của phe Trục trên 2 mặt trận, Đức Quốc Xã từ phía tây, Đế quốc Nhật Bản từ phía đông. Sau khi nhà tình báo Richard Sorge xác nhận Nhật sẽ không tấn công Liên Xô,[2] Hồng quân đã bố trí quân phù hợp hơn, bao gồm chuyển quân từ Viễn Đông về Moskva góp phần đẩy quân Đức ra khỏi thủ đô Liên Xô.
  • Tình huống của Trung Quốc trong cuối những năm 1970, khi họ mô tả Trung Quốc đang rơi vào tình thế "lưỡng đầu thọ địch", phía bắc là Liên bang Xô Viết, phía nam là Việt Nam đe dọa. (xem thêm: Hiệp ước Xô-Việt (1978))
  • Tình huống của Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam khi cùng lúc tiến hành chiến tranh trên hai mặt trận, vừa đánh Campuchia ở hướng tây nam vừa đánh Trung Quốc ở phía bắc.

Sử dụng trong trường hợp khácSửa đổi

Cụm từ "lưỡng đầu thọ địch" cũng được sử dụng nhiều trong đời sống, trong ngôn ngữ nói, truyện hay các loại văn chương khác.

ẢnhSửa đổi

Tham khảoSửa đổi

  1. ^ Đại tá, TS. NGUYỄN THẾ MAU (18 tháng 11 năm 2019). “Kế sách đập tan "hai gọng kìm" xâm lược của nhà Tống”. tapchiqptd.vn. Truy cập 2 tháng 7 năm 2020.
  2. ^ “10 điệp viên lừng danh thế giới”. doisongphapluat.com. Truy cập 30 tháng 08 năm 2018.