- 1. HƯỚNG ĐỐI TƯỢNG (OOP)
- 2. niệm cấu trúc dữ liệu Dữ liệu, Cấu trúc dữ liệu Các kiểu cấu trúc dữ liệu Tìm hiểu khái niệm giải thuật (thuật toán, thuật giải) Khái niệm về giải thuật Biểu diễn giải thuật Độ phức tạp của giải thuật Mối liên hệ giữa cấu trúc dữ liệu và giải thuật Nhắc lại bài cũ Slide 2 - Lập trình hướng đối tượng 2
- 3. niệm lập trình hướng thủ tục (Procedural Programming) Tìm hiểu các khái niệm và ý nghĩa Lập trình hướng đối tượng (OOP) Lập trình hướng đối tượng trong VB.Net Mục tiêu bài học hôm nay Slide 2 - Lập trình hướng đối tượng 3
- 4. sánh kiểu dữ liệu cơ sở so với kiểu dữ liệu có cấu trúc giống như lập trình hướng thủ tục với lập trình hướng đối tượng Lập trình hướng thủ tục thường thao tác với dữ liệu phi cấu trúc (biến kiểu dữ liệu cơ sở), trong khi đó Lập trình hướng đối tượng thường thao tác với dữ liệu có cấu trúc đối tượng. Cấu trúc dữ liệu đối tượng là loại cấu trúc được sử dụng phổ biến nhất trong lập trình hiện nay. Tiếp cận vấn đề Slide 2 - Lập trình hướng đối tượng 4
- 5. lý giao dịch của Khách hàng với Ngân Hàng: Khách hàng có các giao dịch với ngân hàng: Nạp tiền vào tài khoản Rút tiền từ tài khoản Chuyển khoản giữa các tài khoản Bài toán ví dụ Slide 2 - Lập trình hướng đối tượng 5
- 6. chức năng (thủ tục) cần thực hiện. Chương trình lớn được chia thành các chức năng (thủ tục) nhỏ hơn hoạt động độc lập với nhau. Phần lớn các chức năng sử dụng dữ liệu chung. Lập trình hướng thủ tục Slide 2 - Lập trình hướng đối tượng 6 Chuyển khoản Quản lý Ngân hàng Các chức năng: Nạp tiền, Rút tiền, Chuyển khoản
- 7. gặp phải của lập trình hướng thủ tục với các hệ thống phức tạp: Vấn đề quản lí quá nhiều chức năng Vấn đề về quản lí dữ liệu phức tạp Vấn đề mở rộng chức năng và sử dụng lại module đã viết -> Phương pháp lập trình hướng đối tượng Lập trình hướng thủ tục Slide 2 - Lập trình hướng đối tượng 7
- 8. chia thành các Đối tượng (Object). Mỗi đối tượng chịu trách nhiệm quản lí riêng dữ liệu và các chức năng của nó. Các đối tượng tác động và trao đổi thông tin với nhau qua các phương thức (chức năng). Lập trình hướng đối tượng Slide 2 - Lập trình hướng đối tượng 8 Quản lý Ngân hàng Các đối tượng: Khách hàng, Tiền, Tài khoản
- 9. (Class) Thuộc tính (field, attribute) Phương thức (Method) Các khái niệm trong lập trình OOP Slide 2 - Lập trình hướng đối tượng 9
- 10. đối tượng trong thế giới thực Mỗi đối tượng được đặc trưng bởi các thuộc tính và các hành vi riêng của nó Ví dụ: Đối tượng Khách hàng Đối tượng (Object) Slide 2 - Lập trình hướng đối tượng 10 Thuộc tính Hành vi Khách hàng Họ tên Địa chỉ Số CMND Số tài khoản Rút tiền từ tài khoản Nạp tiền vào tài khoản Yêu cầu chuyển khoản
- 11. thế giới thực và Đối tượng trong lập trình: Đối tượng (Object) Slide 2 - Lập trình hướng đối tượng 11 Object trong thế giới thực Object trong lập trình Các thuộc tính Các trường (field) Các hành vi Các phương thức (method) Khách hàng - Họ tên - Địa chỉ - Số CMND - Số tài khoản + Rút tiền + Nạp tiền + Chuyển khoản Tên đối tượng Các thuộc tính Các hành vi
- 12. ánh xạ các Đối tượng trong thực tế thành các Đối tượng trong lập trình Đối tượng (Object) Slide 2 - Lập trình hướng đối tượng 12
- 13. khuôn mẫu (Prototype) định nghĩa các thuộc tính và các phương thức chung cho tất cả các đối tượng cùng loại. Mỗi đối tượng là một thể hiện của một Lớp (hay nói nôm na, đối tượng là sản phẩm được tạo ra từ khuôn là lớp). Ví dụ: Lớp các đối tượng Khách hàng Lớp (Class) Slide 2 - Lập trình hướng đối tượng 13 Đối tượng Lớp Khách Hàng
- 14. là dữ liệu trình bày đặc trưng các đặc điểm về một Đối tượng. Phương thức (Method) tác động lên dữ liệu để thực hiện hành vi của Đối tượng. Thuộc tính và phương thức Slide 2 - Lập trình hướng đối tượng 14
- 15. lớp Khách hàng Public Class KhachHang 'khai báo các thuộc tính Private mHoten As String Private mDiachi As String Private mCMND As String Private mSoTK As String 'khai báo các phương thức Public Sub RutTien(ByVal sotien As Integer) 'mã cài đặt phương thức ở đây End Sub Public Sub NapTien(ByVal sotien As Integer) 'mã cài đặt phương thức ở đây End Sub Public Sub ChuyenKhoan(ByVal nguoinhan As KhachHang, ByVal sotien As Integer) 'mã cài đặt phương thức ở đây End Sub End Class Ví dụ OOP trong VB.NET Slide 2 - Lập trình hướng đối tượng 15
- 16. báo Class: [Điều khiển truy xuất] [Từ khóa] Class Tên lớp [Implements TenGiaoDien] ‘Khai báo các thuộc tính và phương thức ‘ Thực hiện các phương thức… End Class Khai báo Lớp Slide 2 - Lập trình hướng đối tượng 16
- 17. xuất: định nghĩa khả năng truy cập của class, sử dụng một trong các từ khóa : Public, Private, Protected, Friend,Protected Friend Từ khóa: chỉ rõ các lớp có được thừa kế hay không, từ khóa Inherits, NotInheritable hoặc MustInherit. Class: đánh dấu bắt đầu một Class Tên lớp tên của một Class Implements: chỉ rõ class thực thi trên giao diện nào Tên Giao Diện: miêu tả tên giao diện.Một class có thể thực thi trên một hoặc nhiều giao diện. End Class: đánh dấu kết thúc khai báo của một class Khai báo Lớp Slide 2 - Lập trình hướng đối tượng 17
- 18. khiển truy xuất Slide 2 - Lập trình hướng đối tượng 18 Access Modifier Dùng trong Mô tả Public module, class, structure Được truy cập từ cùng project, từ project khác hoặc từ thành phần khác Private module, class, structure Chỉ được truy cập trong cùng module, class , structure Protected Classes, class member Được truy cập trong cùng class , hoặc class được kế thừa Friend module, class, structure Truy cập được trong cùng project Protected Friend Classes, class member Truy cập được trong cùng project Và từ các class được kế thừa
- 19. báo lớp tên là Person Ví dụ khai báo một Class Slide 2 - Lập trình hướng đối tượng 19 Public Class Person ‘Các thành phần khác của class được khai báo ở đây End Class
- 20. chủ yếu của một Class bao gồm: Biến thành viên (Field) Thuộc tính (Property) Phương thức khởi tạo (Constructor) Phương thức (Method) Các thành phần của một Class Slide 2 - Lập trình hướng đối tượng 20
- 21. (field) là một đặc tính bên trong của lớp. Ví dụ khai báo biến thành viên như sau: Biến thành viên Slide 2 - Lập trình hướng đối tượng 21 Public Class Person ' Khai báo 2 biến thành viên Private mName As String Private mAge As Integer End Class
- 22. cho phép định nghĩa chi tiết thao tác truy cập các biến thành viên Ví dụ khai báo thuộc tính như sau: Thuộc tính Slide 2 - Lập trình hướng đối tượng 22 ‘ Thuộc tính cho phép đọc và gán Public Property Name() As String Get Return mName End Get Set(ByVal Value As String) mName = Value End Set End Property
- 23. khởi tạo đối tượng Trong VB.Net, thủ tục New chính là phương thức khởi tạo Ví dụ: Phương thức khởi tạo (Constructor) Slide 2 - Lập trình hướng đối tượng 23 Public Class Person ' Khai báo 2 biến thành viên Private mName As String Private mAge As Integer ' Thủ tục khởi tạo Public Sub New(ByVal name As String, ByVal age As Integer) Me.mName = name Me.mAge = age End Sub End Class
- 24. phương thức: Không trả về giá trị Trả về giá trị Ví dụ một phương thức không trả về giá trị Ví dụ một phương thức trả về giá trị Phương thức (Method) Slide 2 - Lập trình hướng đối tượng 24 Public Function Age() As Integer Return mAge End Function Public Sub Reset() mName = “” mAge = 0 End Function
- 25. nghĩa Lớp, có thể tạo các Đối tượng từ Lớp (thông qua phương thức khởi tạo) Tạo Đối tượng Slide 2 - Lập trình hướng đối tượng 25 ‘Định nghĩa đối tượng 1 Dim nguyen_nam_anh As New Person(“Nguyễn Nam Anh”, 18) ‘Định nghĩa đối tượng 2 Dim obj2 As New Person(“Lương Gia Thanh”, 20)
- 26. đối tượng, có thể thực hiện các hành động mà đối tượng cung cấp Thao tác với Đối tượng Slide 2 - Lập trình hướng đối tượng 26 ‘Định nghĩa đối tượng 1 Dim nguyen_nam_anh As New Person(“Nguyễn Nam Anh”, 18) ‘Định nghĩa đối tượng 2 Dim obj2 As New Person(“Lương Gia Thanh”, 20) ‘Gọi phương thức Console.Write(obj2.Age());
- 27. cần mở rộng chức năng của một Lớp (hay nói cách khác là thêm hành vi cho đối tượng), có một số lựa chọn sau: Nếu có mã nguồn Lớp và muốn thay đổi trực tiếp trên lớp gốc -> thay đổi trực tiếp vào mã nguồn lớp gốc Nếu không muốn thay đổi Lớp gốc (hoặc không có mã nguồn), có thể sử dụng hai cách: 1. Tạo lớp Kế thừa (Inheritance) 2. Tạo lớp Tụ hợp (Composition) Mở rộng Lớp Slide 2 - Lập trình hướng đối tượng 27
- 28. một khả năng quan trọng của OOP Một Lớp con (sub-class) có thể được định nghĩa bằng cách thừa kế toàn bộ các đặc tính và hành vi của một lớp cha (super-class). Ví dụ trên, Apple cũng là một dạng trái cây (fruit). Do đó để tạo ra lớp Apple, thay vì định nghĩa lại từ đầu, có thể kế thừa từ lớp Fruit và bổ sung thêm các đặc tính và hành vi của quả táo. Mở rộng Lớp bằng Kế thừa Slide 2 - Lập trình hướng đối tượng 28
- 29. định nghĩa lớp Apple kế thừa từ lớp Fruit Ví dụ Kế thừa Slide 2 - Lập trình hướng đối tượng 29 Public Class Fruit ‘Cài đặt chi tiết cho lớp Fruit End Class Public Class Apple Inherits Fruit ‘Cài đặt thêm các đặc tính và phương thức riêng của Apple End Class
- 30. tụ hợp được sử dụng nhiều hơn kế thừa bởi tính linh hoạt của nó. Lớp mới được tạo ra bằng cách dùng lớp đã có sẵn như là một phần của mình, đồng thời bổ sung thêm các đặc tính và phương thức riêng. Ví dụ trên, Apple được tạo ra bằng cách dùng các thuộc tính và phương thức của lớp Fruit (thông qua một đối tượng fruit), đồng thời bổ sung thêm các thành phần của mình. Mở rộng Lớp bằng Tụ hợp Slide 2 - Lập trình hướng đối tượng 30
- 31. định nghĩa lớp Apple kế thừa từ lớp Fruit Ví dụ Tụ hợp Slide 2 - Lập trình hướng đối tượng 31 Public Class Fruit ‘Cài đặt chi tiết cho lớp Fruit End Class Public Class Apple Private fruit As Fruit ‘Cài đặt thêm các đặc tính và phương thức riêng của Apple End Class
- 32. các khái niệm cơ bản của OOP: lớp, đối tượng, thuộc tính, phương thức, quyền truy cập, phương thức khởi tạo, kế thừa, tụ hợp,… sẽ giúp việc tìm hiểu, cài đặt mới hoặc sử dụng các cấu trúc dữ liệu sẵn có (ví dụ trong VB.NET) thuận lợi hơn rất nhiều. OOP và Cấu trúc dữ liệu+giải thuật Slide 2 - Lập trình hướng đối tượng 32
- 33. xử lý với dữ liệu có cấu trúc dạng đối tượng Các khái niệm quan trọng trong lập trình OOP: Đối tượng (Object) Lớp (Class) Phương thức Thuộc tính Đối tượng được tạo ra thông qua phương thức khởi tạo (constructor) Tổng kết Slide 2 - Lập trình hướng đối tượng 33
- 34. khuôn, Đối tượng (Object) là sản phẩm được tạo ra từ khuôn đó -> các đối tượng được tạo ra từ cùng một khuôn class sẽ giống nhau về đặc tính và hành vi Kế thừa (Inheritance) là khả năng định nghĩa lớp con mở rộng từ một lớp cha Tụ hợp (Composition) là khả năng tập hợp nhiều lớp khác và các thành phần bổ sung để tạo thành Lớp mới Tổng kết Slide 2 - Lập trình hướng đối tượng 34
|
