Kế toán là một công việc mơ ước của nhiều người. Với tính chất đặc thù của công việc, Nhà nước cũng có quy định dành riêng cho ngành nghề này. Từ năm 2001, quy định về chuẩn mực kế toán đã có sự thay đổi.
Vào ngày 22 tháng 12 năm 2014, Bộ Tài Chính đã ban hành chuẩn mực kế toán theo thông tư 200 và chính thức có hiệu lực từ ngày 01/01/2015.
Chuẩn mực kế toán là gì?
Mục lục
Trong khái niệm xã hội học, chuẩn mực là những điều mong đợi, yêu cầu hay quy tắc đối với mọi hành vi của mọi người trong xã hội. Chuẩn mực quy chuẩn điều mà thành viên nên làm, không nên làm và cách xử sự sao cho đúng tùy vào từng tình huống diễn ra trong xã hội.
Kế toán là công việc quan trọng trong xã hội. Những người làm kế toán có trách nhiệm đo lường, xử lý và truyền đạt thông tin tài chính và phi tài chính trong các doanh nghiệp và tập đoàn.
Chuẩn mực kế toán là những quy định về cách hành xử, xử lý trong quá trình làm việc của người làm kế toán. Nếu không tuân thủ những quy định đó, kế toán có thể bị phạt tùy vào mức độ nặng nhẹ do công ty quyết định. Chuẩn mực kế toán trong tiếng Anh được gọi là “Accounting Standards” còn tại Việt Nam có tên là “Vietnam Accounting Standards”, viết tắt là VAS.
Mục đích của chuẩn mực kế toán
Chuẩn mực kế toán theo thông tư 200 đã có những thay đổi nhất định. Tuy nhiên toàn bộ những chuẩn mực này đều nhằm mục đích như sau:
- Xây dựng và tiến tới hoàn thiện chế độ kế toán một cách cụ thể và thống nhất.
- Giúp người làm kế toán, doanh nghiệp và những đơn vị khác ghi chép sổ sách kế toán và lập báo cáo tài chính, bảo đảm các thông tin trên bản ghi chính xác, trung thực và hợp lý.
- Giúp kiểm toán viên đánh giá và đưa ra ý kiến liệu báo cáo tài chính có phù hợp với VAS và chế độ kế toán hay không.
- Giúp người đọc và những người liên quan có thể hiểu được và đánh giá thông tin một cách khách quan nhất để đưa ra các quyết định liên quan tới vấn đề tài chính.
Các chuẩn mực kế toán mới nhất
Cho tới năm 2014, các chuẩn mực kế toán theo thông tư 200 đã được chính thức được ban hành và có hiệu lực từ ngày 01/01/2015. Hiện có 26 chuẩn mực kế toán được thực hiện.
- Chuẩn mực kế toán tại Việt Nam số 1: Chuẩn mực chung
- Chuẩn mực kế toán tại Việt Nam số 2: Hàng tồn kho
- Chuẩn mực kế toán tại Việt Nam số 3: Tài sản cố định hữu hình
- Chuẩn mực kế toán tại Việt Nam số 4: Tài sản cố định vô hình
- Chuẩn mực kế toán tại Việt Nam số 5: Bất động sản đầu tư
- Chuẩn mực kế toán tại Việt Nam số 6: Thuê tài sản
- Chuẩn mực kế toán tại Việt Nam số 7: Kế toán khoản đầu tư vào công ty liên kết
- Chuẩn mực kế toán tại Việt Nam số 8: Thông tin tài chính về những khoản vốn góp liên doanh.
- Chuẩn mực kế toán tại Việt Nam số 10: Ảnh hưởng của việc thay đổi tỷ giá hối đoái
- Chuẩn mực kế toán tại Việt Nam số 11: Hợp nhất kinh doanh
- Chuẩn mực kế toán tại Việt Nam số 14: Doanh thu và thu nhập khác
- Chuẩn mực kế toán tại Việt Nam số 15: Hợp đồng xây dựng
- Chuẩn mực kế toán tại Việt Nam số 16: Chi phí đi vay
- Chuẩn mực kế toán tại Việt Nam số 17: Thuế thu nhập doanh nghiệp
- Chuẩn mực kế toán tại Việt Nam số 18: Các khoản dự phòng, tài sản và nợ tiềm tàng
- Chuẩn mực kế toán tại Việt Nam số 19: Hợp đồng bảo hiểm
- Chuẩn mực kế toán tại Việt Nam số 21: Trình bày báo cáo tài chính
- Chuẩn mực kế toán tại Việt Nam số 22: Trình bày bổ sung báo cáo tài chính của các ngân hàng và tổ chức tài chính tương tự
- Chuẩn mực kế toán Việt Nam số 23: Các sự kiện phát sinh sau ngày kết thúc kỳ kế toán năm
- Chuẩn mực kế toán tại Việt Nam số 24: Báo cáo lưu chuyển tiền tệ
- Chuẩn mực kế toán tại Việt Nam số 25: Báo cáo tài chính hợp nhất và kế toán khoản đầu tư vào công ty con
- Chuẩn mực kế toán tại Việt Nam số 26: Thông tin về các bên liên quan
- Chuẩn mực kế toán tại Việt Nam số 27: Báo cáo tài chính giữa niên độ
- Chuẩn mực kế toán tại Việt Nam số 28: Báo cáo bộ phận
- Chuẩn mực kế toán Việt Nam số 29: Thay đổi chính sách kế toán, ước tính kế toán và các sai sót
- Chuẩn mực kế toán tại Việt Nam số 30: Lãi trên cổ phiếu
Thông tư 200 là thông tư quy định về những chuẩn mực và chế độ kế toán áp dụng đối với tất cả các doanh nghiệp thuộc mọi lĩnh vực và thành phần kinh tế. Tuy nhiên, cũng có quy định cho phép các doanh nghiệp vừa và nhỏ, những đơn vị đang thực hiện và áp dụng Chế độ kế toán có thể vận dụng quy định của Thông tư 200. Việc này sẽ giúp cho yêu cầu quản lý doanh nghiệp đưa ra phù hợp hơn, cải thiện việc kinh doanh.
Ưu điểm của chuẩn mực kế toán theo thông tư 200
Việc các doanh nghiệp, công ty, đơn vị áp dụng chuẩn mực kế toán theo thông tư 200 có thể giúp hoàn thiện công tác thuế thu nhập doanh nghiệp. Có thể tối đa các nội dung của chuẩn mực kế toán quốc tế trên nguyên tắc không trái luật. Giúp các doanh nghiệp có thể phân biệt rõ mục đích hạch toán kế toán và mục đích thuế, đánh giá một cách cẩn thận các ghi chép kế toán.
Ngoài ra, theo thông tư 200, việc trình bày báo cáo tài chính, bổ sung thêm các quy định mới về nguyên tắc kế toán và báo cáo tài chính nếu doanh nghiệp không thể hoạt động liên tục. Bên cạnh đó, còn có những ưu điểm về các chế độ kế toán, sổ sách cũng như khái niệm chênh lệch khi xác định thuế thu nhập hoãn lại từ nhiều lý do khác nhau.
Hạn chế chuẩn mực kế toán theo thông tư 200
Bên cạnh những lợi ích mà doanh nghiệp có thể đạt được khi áp dụng chuẩn mực kế toán theo thông tư mới nhất là thông tư 200/2014/TT-BTC vẫn còn những hạn chế còn gặp phải. Nhắc tới đầu tiên là vì thời hạn được ra ban hành vào cuối năm 2014 và áp dụng ngay vào ngày đầu tiên của năm 2015 là quá gấp đối với các doanh nghiệp.
Thời điểm cuối năm là thời điểm gấp gáp tập trung vào việc báo cáo tài chính cuối năm và làm việc với kiểm toán viên nên các doanh nghiệp không kịp thực hiện cũng như cập nhập thông tin. Vào thời điểm đó, công nghệ chưa được phát triển như bây giờ, các doanh nghiệp hầu hết đều sử dụng các phần mềm kế toán cho nên sẽ gặp phải khó khăn trong việc cập nhập và nâng cấp theo quy định.
Mặc dù vậy, cho tới năm 2021, các chuẩn mực này cũng đã đi vào quỹ đạo hoạt động một cách trơn tru. Các chuẩn mực cũng được người làm kế toán nghiêm túc chấp hành và tuân thủ.
Những chuẩn mực kế toán theo thông tư 200 có những thay đổi mới và được áp dụng từ năm 2015 tới thời điểm hiện tại.
Để trở thành một kế toán giỏi, bạn sẽ cần có những hiểu biết nhất định về các chuẩn mực cũng như quy định do Nhà nước đề ra cho công việc kế toán.