Dấu hiệu co giật ở trẻ sơ sinh

Nhiều ba mẹ thường cho rằng trẻ bị sốt cao sẽ dẫn tới co giật, co giật còn gặp ở những trẻ bị động kinh. Nhưng liệu trẻ sơ sinh bị co giật nguyên nhân có phải do bé sốt cao hay do bị động kinh không? Để hiểu hơn về nguyên nhân, các biểu hiện ở chứng co giật và cách xử trí đối với trường hợp này, ba mẹ cùng tham khảo bài viết dưới đây.

Dấu hiệu co giật ở trẻ sơ sinh

Co giật ở trẻ sơ sinh thường khó phát hiện, có thể chỉ là những cử động bất thường nhẹ ở cơ mặt, run giật nhẹ ở chân, tay; cơn co giật thường rất ngắn với các biểu hiện đặc trưng như:

Dấu hiệu co giật ở trẻ sơ sinh

Biểu hiện trẻ sơ sinh bị co giật. (ảnh minh họa)

  • Giật nhẹ cơ mắt, má, môi
  • Run giật các ngón tay, chân
  • Cơn giật thường diễn ra tự nhiên hoặc có kích thích (yếu tố bệnh lý như trẻ mắc bệnh động kinh).
  • Trẻ có biểu hiện căng cơ như co cứng hàm, cứng chân, tay.

Các triệu chứng đi kèm có thể bao gồm: suy hô hấp (trẻ khó thở, tím tái, ngưng thở), thóp phồng, tổn thương thần kinh khu trú (liệt dây thần kinh sọ não, dây thần kinh các chi), vòng đầu to, nhỏ bất thường, trẻ có thể sốt hoặc không.

2. Nguyên nhân trẻ sơ sinh bị co giật

Nhiều ba mẹ cho rằng trẻ bị sốt cao con sẽ dễ bị co giật hoặc trẻ bị động kinh sẽ có biểu hiện co giật. Do đó nhiều ba mẹ khi thấy trẻ sơ sinh sốt thường “hốt hoảng” đi tìm mọi cách để hạ sốt cho con. Có những trường hợp ba mẹ còn cho bé uống thuốc chống co giật để phòng con sốt cao không ảnh hưởng đến não bộ. Nhưng chính việc làm này của mẹ đã “vô tình” gây ảnh hưởng đến hệ thần kinh của bé.

Chưa có nghiên cứu chính xác về các nguyên nhân gây co giật ở trẻ sơ sinh nhưng thường gặp ở những trẻ bị mắc chứng động kinh, trẻ đẻ ngạt, gia đình có tiền sử bị co giật, trẻ bị viêm màng não,… là những nguyên nhân dễ khiến trẻ sơ sinh bị co giật.

3. Xử trí khi trẻ sơ sinh bị co giật

Dấu hiệu co giật ở trẻ sơ sinh

Khi trẻ đang trong cơn co giật ba mẹ tuyệt đối không nên cho bất cứ thứ gì vào miệng bé, hãy chờ bé hết cơn co giật sau đó đưa con đi thăm khám với bác sĩ. (ảnh minh họa)

Ba mẹ KHÔNG nên đưa tay hay dùng bất cứ vật gì đưa vào miệng trẻ lúc con đang trong cơn co giật để tránh bé bị ngạt đường thở. Nên đặt bé nằm nghiêng, để các đờm rãi (nếu có) trong miệng trẻ thoát ra ngoài. Khi bé bị co giật mẹ đừng hốt hoảng, không được giữ tay, chân bé tránh gây gãy xương tay hoặc chân của con.

Cơn co giật thường diễn ra và kết thúc rất nhanh chóng, sau đó hãy đưa bé đến cơ sở y tế uy tín có chuyên khoa Nhi để bác sĩ thăm khám và xử trí tốt nhất cho con.

4. Chẩn đoán và điều trị chứng co giật ở trẻ sơ sinh

Các bác sĩ sẽ thực hiện một số xét nghiệm cần thiết như siêu âm qua thóp, điện não đồ, chọc dò não tủy để phát hiện xem trẻ có mắc phải co giật do động kinh gây ra hay không.

Thuốc chống co giật tuyệt đối phải tuân thủ theo chỉ của bác sĩ. Tuyệt đối không được tùy tiện sử dụng. Khi sử dụng tuyệt đối phải tuân thủ theo phác đồ điều trị từ bác sĩ chuyên khoa. Bên cạnh đó cần phối hợp điều trị chống suy hô hấp, hạ sốt,…

Co giật là thay đổi ngắn trong hoạt động của não điện dẫn đến thay đổi nhận thức, hành vi hoặc cử động. Co giật có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, nhưng đặc biệt phổ biến ở trẻ em.

1. Co giật là gì?

Co giật xuất hiện khi có những thay đổi trong tín hiệu điện của não. Não là cơ quan được tạo thành từ các tế bào thần kinh. Các tế bào thần kinh hoạt động với nhau thông qua các tín hiệu điện. Co giật xảy ra nếu quá nhiều tế bào thần kinh gửi tín hiệu cùng một lúc.

Một cách dễ hiểu hơn, nếu trẻ có bất thường trong não, con bạn có thể bị co giật. Trong cơn co giật, con bạn có thể co gồng toàn thân. Trẻ có thể lặp lại các động tác như đánh vào xung quanh hoặc nghiến răng, trợn mắt. Nếu quan sát khuôn mặt trẻ, bạn có thể thấy môi trẻ tím hoặc xanh tái. 

Dấu hiệu co giật ở trẻ sơ sinh
Co giật xuất hiện khi có những thay đổi trong tín hiệu điện của não

Đôi khi co giật chỉ xuất hiện ở một phần của cơ thể, như tay hoặc chân ở một bên. Trong cơn co giật, trẻ thường không nhận thức được chuyện gì đang xảy ra và không thể nói chuyện hoặc trả lời bạn. Sau mỗi cơn co giật, hầu hết trẻ sẽ cảm thấy buồn ngủ hoặc chưa thực sự tỉnh táo trong 1 đến 2 giờ. Thông thường, các cơn co giật sẽ diễn ra trong vài phút. 

Có nhiều nguyên nhân khiến trẻ có giật. Đôi khi co giật là do tổn thương não như:

  • Thiếu oxy cung cấp cho não trong khi trẻ được sinh ra.
  • Chấn thương đầu.
  • Dị tật bẩm sinh.
  • Viêm màng não.
  • Những bệnh lí liên quan đến rối loạn chuyển hóa trong cơ thể như không thể chuyển hóa đường, đạm hay chất béo.
  • Mẹ dùng thuốc lúc mang thai.

Trong giai đoạn từ 6 tháng đến 6 tuổi, sốt cao có thể gây ra một cơn co giật lành tính ở trẻ nhỏ.

Trẻ được nghĩ đến bệnh động kinh khi các cơn co giật xảy ra nhiều lần trong một thời gian dài. Trẻ bị động kinh có thể xuất hiện nhiều cơn co giật khác nhau. Một số trẻ chỉ có 1 hoặc 2 cơn co giật một năm. Trong khi những trẻ khác có thể bị co giật mỗi ngày.

3. Co giật có thể làm ảnh hưởng đến sự phát triển của não?

Các cơn co giật thường không gây hại cho não của trẻ trừ khi chúng kéo dài. Hầu hết các cơn co giật chỉ xảy ra trong vài phút. 

>> Phận làm cha mẹ, ai cũng mong muốn con mình được khỏe mạnh và phát triển toàn diện. Cùng YouMed tìm hiểu về tháp dinh dưỡng cho trẻ từ 3 đến 11 tuổi.

Xử trí co giật ban đầu rất quan trọng vì có thể giúp trẻ tránh nguy cơ hít sặc dẫn đến tử vong. Bạn nên lưu ý đến những lời khuyên sau đây:

  • Đặt con bạn nằm nghiêng một bên trên mặt phẳng. Lưu ý là giữ đầu bé được thẳng, không gập để bé thở tốt. Việc làm này giúp đường thở trẻ được thông, đờm dãi chảy ra ngoài tránh cho trẻ bị sặc.
  • Vẫn trong tư thế nằm nghiêng, nới rộng quần áo bé đang mặc, nhất là vùng cổ. Hãy cố gắng bình tĩnh vì chỉ một vài chục giây trẻ sẽ hết cơn co giật. Lúc này không nên có nhiều người vây xung quanh bé. Mọi người trong nhà cần đứng tản ra để bé có được thoáng khí, có oxy để thở.

  • Giữ trẻ tránh xa những vật dụng hay môi trường có thể gây thương tích như cầu thang hoặc vật sắc nhọn, ổ điện …

Gọi xe cứu thương hoặc đưa trẻ đến khám bệnh viện ngay nếu:

  • Cơn co giật kéo dài hơn 5 phút.
  • Trẻ bị chấn thương trong cơn co giật.
  • Con bạn khó thở sau cơn co giật.
  • Một cơn co giật khác xảy ra ngay sau đó.
  • Đây là lần đầu tiên con bạn bị co giật.

  • Không cho con bạn ăn bất cứ thứ gì cho đến khi trẻ hoàn toàn tỉnh táo.
  • ĐỪNG bỏ bất cứ thứ gì vào miệng con bạn cũng như cố giữ lưỡi của trẻ. Điều đó là không cần thiết, đôi khi lại gây hại cho trẻ.
  • Tự ý cho trẻ uống thuốc chống co giật.
  • Ủ ấm, mặc thêm quần áo cho trẻ dù trẻ sốt cao kèm rét run, lạnh tay chân.

Bác sĩ có thể cần làm những xét nghiệm để tìm nguyên nhân co giật. việc này phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Trong đó:

Với một cơn co giật đầu tiên, điều rất quan trọng là Bác sĩ sẽ tìm kiếm những nguyên nhân nguy hiểm. Sau khi thăm khám con bạn, các Bác sĩ thường sẽ làm các xét nghiệm, bao gồm:

  • Xét nghiệm máu.
  • Chụp CT scan, MRI hoặc siêu âm thóp nếu cần thiết.
  • Chọc dò tủy sống. Bác sĩ sẽ đưa kim vào cột sống sau lưng của con bạn để lấy một mẫu chất lỏng xung quanh tủy sống. Mục đích của phương pháp này là để kiểm tra liệu trẻ có bị viêm màng não.

Nếu con bạn đã bị co giật trước đó và các xét nghiệm tìm nguyên nhân bình thường, các Bác sĩ thường không lo lắng trừ khi:

  • Các cơn co giật mới xuất hiện có tính chất khác với trước đây.
  • Tần số cơn co giật đến thường xuyên hơn.

Khi đó, có thể trẻ cần phải đo điện não đồ để xác định liệu trẻ có bị động kinh hay không. Trong phương pháp này, Bác sĩ sẽ đặt những miếng dán nhỏ lên đầu con bạn. Các miếng dán sẽ được nối dây với máy đo điện não để ghi lại tín hiệu của não. Điện não đồ có thể được thực hiện trong khi con bạn thức hay ngủ.

Có nhiều nguyên nhân gây co giật ở trẻ em, bao gồm cả động kinh; sốt cao (co giật do sốt); chấn thương đầu; nhiễm trùng (ví dụ, sốt rét, viêm màng não và bệnh đường tiêu hóa); rối loạn trao đổi chất hoặc các dị tật bẩm sinh. Dù do bất cứ nguyên nhân nào, nhận biết cách xử trí ban đầu khi trẻ co giật rất quan trọng. Ngoài ra, bạn cũng nên đưa trẻ đến gặp bác sĩ để được tư vấn kĩ hơn nhé.