Văn hoá công ty đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc gắn kết các thành viên trong tổ chức thành một thể để đạt được những mục tiêu, hoàn thành các dự án đã đề ra. Vậy văn hóa công ty là gì? Và vì sao doanh nghiệp cần chú ý xây dựng văn hóa công ty bền vững, tạo nên sự độc đáo đặc trưng? Cùng tìm hiểu những thông tin thú vị liên quan đến chủ đề này trong bài viết sau của Langmaster nhé! Show
Văn hóa công ty là tài sản vô hình của mỗi doanh nghiệp, bao gồm toàn bộ các giá trị văn hóa chi phối tình cảm, lối suy nghĩ và hành vi của mọi thành viên trong tổ chức. Văn hóa doanh nghiệp được xây dựng trong suốt quá trình tồn tại và phát triển của công ty, tạo nên sự khác biệt hay truyền thống riêng của mỗi doanh nghiệp.  Văn hóa công ty hình thành và phát triển song song cùng quá trình phát triển của tổ chức. Không chỉ đơn thuần là văn hóa giao tiếp mà nó còn bao gồm cả giá trị cốt lõi, những quy tắc, phương thức kinh doanh, phong cách quản lý và hành vi, thái độ của mọi thành viên trong tổ chức. 2. Vì sao cần có văn hóa công ty?2.1 Nâng cao năng suất, hiệu quả công việcMột văn hóa công ty lành mạnh sẽ thể hiện ở mối liên hệ chặt chẽ giữa năng suất làm việc của nhân viên với chất lượng môi trường công sở của họ. Trên thực tế, văn hóa công ty đóng vai trò rất lớn trong việc tạo điều kiện để nhân viên nỗ lực cống hiến, cam kết gắn bó với sự hài lòng cao. Do đó, công ty nên có các hành động hỗ trợ như xây dựng môi trường làm việc cởi mở, giờ giấc làm việc linh hoạt hơn… Tất cả những điều trên giúp các thành viên trong tổ chức luôn đảm bảo được động lực và có tinh thần tốt trong công việc. Việc được hỗ trợ đầy đủ các nguồn lực và công cụ sẽ là tiền đề giúp công ty tăng năng suất và mức hiệu suất nói chung. 2.2 Tạo nên sự gắn kết trong công tyVăn hóa công ty là cơ sở để tất cả mọi người trong tổ chức noi theo và thực hiện. Chính vì vậy, xây dựng văn hóa doanh nghiệp lành mạnh và có thể dung hòa được các thành viên sẽ hạn chế đáng kể những căng thẳng, xung đột. Đồng thời còn giúp tạo ra sự gắn kết giữa các bộ phận, phòng ban trong công ty. Văn hóa công ty chính là thứ góp phần thống nhất, hàn gắn và kết nối mọi người với nhau hơn. 2.3 Tạo dựng nét đặc trưng của doanh nghiệpĐiều gì tạo nên sự khác biệt giữa những tổ chức hàng đầu với số còn lại? Chính là nét độc đáo, đặc trưng trong văn hóa doanh nghiệp. Các tổ chức thành công biết cách xây dựng cho họ một nền văn hóa hiệu quả cao (high-performance culture). Văn hóa công ty được phản ánh trong các quy định, chẳng hạn như giờ làm việc, quyết định tuyển dụng, phúc lợi nhân viên, bố trí văn phòng, trang phục cùng các khía cạnh khác. Bất cứ một doanh nghiệp nào nếu thiếu đi yếu tố văn hóa, tư liệu, ngôn ngữ… thì doanh nghiệp đó khó có thể đứng vững và tồn tại lâu dài được. 2.4 Thu hút nhân viên tiềm năngVăn hóa công ty không thể được hình thành chỉ sau 1 - 2 ngày mà đó là một quá trình mang tính bền vững. Trong đó, văn hóa doanh nghiệp có sự ảnh hưởng sâu sắc đến quá trình tuyển dụng nhân sự cho công ty, giúp thu hút và giữ chân nhân viên tiếp tục gắn bó lâu dài với tổ chức. Khi được tạo điều kiện làm việc trong một môi trường công sở có nền văn hóa tích cực, lành mạnh và phù hợp với niềm tin và thái độ, nhân viên sẽ nỗ lực làm việc chăm chỉ và cống hiến nhiều hơn cho tổ chức, giúp doanh nghiệp phát triển hơn. 2.5 Nâng cao giá trị thương hiệu doanh nghiệpVăn hóa công ty tích cực bao gồm cả các giá trị đạo đức. Một doanh nghiệp có đạo đức kinh doanh sẽ cung cấp những sản phẩm, dịch vụ đảm bảo chất lượng, tập trung vào các tiêu chuẩn cao nhất. Bằng việc tạo nên một môi trường làm việc lý tưởng cho nhân viên, đem đến các sản phẩm đạt tiêu chuẩn, doanh nghiệp sẽ nhận được sự hài lòng của khách hàng. Từ đó giúp nâng cao danh tiếng thương hiệu của họ trên thị trường, đảm bảo tăng trưởng cả về thị phần và doanh thu cho công ty. Xem thêm: \=> CÔNG TY CỔ PHẦN LÀ GÌ? ĐẶC ĐIỂM, ĐIỀU LỆ CÔNG TY CỔ PHẦN LÀ GÌ? \=> CÔNG TY TRÁCH NHIỆM HỮU HẠN LÀ GÌ? CÁC ĐẶC ĐIỂM CỦA CÔNG TY TRÁCH NHIỆM HỮU HẠN 3. 6 yếu tố tạo nên văn hóa doanh nghiệp3.1 Triết lý quản lý và kinh doanhĐây là yếu tố quan trọng nhất, bao gồm những triết lý quản lý và kinh doanh cốt lõi căn bản nhất. Tạo cơ sở để xây dựng định hướng hoạt động cho doanh nghiệp, chi phối quyết định quản lý. Không chỉ vậy còn là niềm tin, với giá trị tồn tại bất chấp thời gian và ngoại cảnh. Do đó, điều kiện trước tiên để xây dựng văn hóa công ty thành công chính là sự cam kết của các vị lãnh đạo cao nhất trong tổ chức. 3.2 Động lực cá nhân và tổ chứcYếu tố thứ hai quan trọng không kém chính là các động lực thúc đẩy cá nhân hành động, cũng như môi trường “động lực chung” của tổ chức. Biểu hiện cụ thể của yếu tố này chính là những hành vi hàng ngày của từng cá nhân trong doanh nghiệp. 3.3 Quy trình và quy địnhQuy trình, quy định và chính sách góp phần tạo nên sự ổn định và nâng cao hiệu quả của doanh nghiệp trong nỗ lực làm hài lòng khách hàng và xã hội. Doanh nghiệp có thể đáp ứng những yêu cầu ngày càng cao về chất lượng sản phẩm, dịch vụ, đảm bảo quá trình hoạt động, vận hành suôn sẻ. 3.4 Hệ thống trao đổi thông tinĐây là lớp cấu thành thứ tư trong văn hoá công ty, với mục đích đáp ứng nhu cầu thông tin quản lý đa chiều, đa dạng, chính xác và kịp thời. Hệ thống này hoạt động cần có sự đảm bảo thu thập, truyền đạt, lưu trữ và xử lý mọi thông tin cần thiết cho doanh nghiệp. Các thành viên cũng có thể tiếp cận và sử dụng các thông tin này phục vụ các hoạt động, xây dựng định hướng chiến lược, công tác lập kế hoạch. 3.5 Phong trào, nghi lễ và nghi thứcĐây là cấu thành văn hoá bề nổi, phản ánh đời sống, phong cách sinh hoạt của công ty. Dù không ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả kinh doanh, nhưng yếu tố này vẫn không thể thiếu trong mọi hoạt động của doanh nghiệp. Mang đến sự khác biệt của công ty, phổ biến đường lối, chính sách của công ty, tạo dựng hình ảnh… 3.6 Các mối quan hệ trong văn hóa doanh nghiệpBa mối quan hệ cơ bản trong văn hóa công ty có thể kể đến: Mối quan hệ trong nội bộ công ty, với khách hàng và với các quan hệ khác bên ngoài. Điểm nổi bật của các tổ chức doanh nghiệp thành công là họ có cách ứng xử đẹp với khách hàng, xây dựng niềm tin nội bộ và tinh thần hợp tác rộng mở… Xem thêm: \=> 12+ KỸ NĂNG LÃNH ĐẠO CẦN CÓ Ở MỘT NHÀ QUẢN TRỊ CẤP CAO \=> KỶ LUẬT LÀ SỨC MẠNH - CHÌA KHÓA THÀNH CÔNG CỦA HBR HOLDINGS 4. 4 loại hình văn hóa doanh nghiệp đặc trưngBộ công cụ chẩn đoán văn hóa tổ chức OCAI (Organizational Culture Assessment Instrument do hai vị giáo sư Kim Cameron và Robert Quinn đến từ Đại học Michigan xây dựng, phân chia văn hóa doanh nghiệp thành bốn loại hình đặc trưng sau đây: Gia đình, Thứ bậc, Thị trường và Sáng tạo. 4.1 Loại hình văn hóa gia đình4.1.1 Đặc điểmXây dựng văn hóa doanh nghiệp theo mô hình gia đình sẽ tập trung chủ yếu vào việc tạo môi trường làm việc thân thiện, thúc đẩy hoạt động làm việc nhóm, đề cao sự đồng thuận trong tổ chức. Do đó, đây là mô hình mang tính hợp tác cao, ít cạnh tranh nhất trong số các loại hình văn hóa doanh nghiệp. Mô hình văn hóa gia đình với hình thức khép kín, phù hợp với công ty nhỏ và phổ biến tại các nước Á Đông như Hàn Quốc, Nhật Bản... Người lãnh đạo như chủ gia đình đảm nhận vai trò chăm lo cho các thành viên, và yêu cầu mọi người cần có sự trung thành. Nhân viên lớn tuổi, giàu kinh nghiệm thường giữ các vị trí quản lý then chốt, đồng thời sở hữu quyền hành nhất định trong tổ chức đó. Đa số các doanh nghiệp Nhật Bản thường lựa chọn mô hình văn hóa gia đình. Các công ty Nhật Bản thường cung cấp các dịch vụ giá rẻ cho nhân viên. Đồng thời tạo điều kiện thuận lợi về chỗ ở, sinh hoạt và có chính sách hỗ trợ con cái, quan tâm đến những thành viên khác trong gia đình của nhân viên. 4.1.2 Ưu điểm, nhược điểm
4.2 Loại hình văn hóa thị trường4.2.1 Đặc điểmMô hình này mang giá trị cốt lõi là hoàn thành công việc với kết quả cao nhất. Các nhân sự đều nhận thức rõ vai trò, trách nhiệm của mình với công việc và tổ chức. Vì vậy, họ sẽ nỗ lực cống hiến để đạt được mục tiêu đề ra. Mô hình văn hóa thị trường sẽ phù hợp với doanh nghiệp có đội nhóm làm việc trong dự án mang tính tạm thời. Một số ví dụ áp dụng mô hình văn hóa thị trường: Cơ quan hàng không vũ trụ quốc gia (NASA) với nhóm dự án làm việc trong tàu thăm dò vũ trụ, hay các công ty điện tử như General Electric và Philips Electronics… 4.2.2 Ưu điểm, nhược điểm
4.3 Loại hình văn hóa sáng tạo4.3.1 Đặc điểmMục tiêu mà các doanh nghiệp áp dụng mô hình văn hóa sáng tạo hướng tới là mang đến cho khách hàng sản phẩm và dịch vụ chất lượng. Ban lãnh đạo thường có định hướng làm việc, dẫn dắt với tư duy tiến bộ, sẵn sàng đương đầu với rủi ro. Nhân viên tự do sáng tạo đồng thời liên tục học tập, đổi mới để nâng cao năng lực của bản thân. Vậy nên môi trường làm việc thường nhiều áp lực và cạnh tranh cao. Các doanh nghiệp trong lĩnh vực công nghệ, Marketing thường lựa chọn mô hình văn hóa sáng tạo vì cấu trúc đơn giản, không chịu áp lực về hệ thống thứ bậc, tập trung chủ yếu vào tính sáng tạo và đổi mới. Facebook, Google hay Apple có thể được coi là một số ví dụ điển hình của văn hóa sáng tạo khi các cá nhân có thể tự phát triển bản thân, không bị các quy định khắt khe ràng buộc. 4.3.2 Ưu điểm, nhược điểm
4.4 Loại hình văn hóa thứ bậc4.4.1 Đặc điểmVăn hóa thứ bậc được các tổ chức áp dụng để vận hành công ty trơn tru, theo định hướng phát triển ổn định và lâu dài. Mọi công việc đều được quản lý một cách chặt chẽ bởi hệ thống thứ bậc. Các nhân viên có trách nhiệm tuân theo chỉ đạo của lãnh đạo. Mô hình quản lý này phổ biến ở cơ quan nhà nước, bệnh viện, nhà máy với nhiều cấp quản lý theo dõi và giám sát. Mô hình văn hóa thứ bậc xuất hiện rộng rãi ở Đức. Đặc trưng của người Đức là đòi hỏi sự tuân thủ theo thứ tự từ trên xuống trong nguyên tắc kinh doanh và vận hành tổ chức. Họ không mong muốn sự bất ngờ nên sẽ hạn chế các tình huống có thể phát sinh trong quá trình hoạt động. 4.4.2 Ưu điểm, nhược điểm
Xem thêm: \=> VĂN HÓA NỘI BỘ: GIÁNG SINH ẤM ÁP CÙNG ĐẠI GIA ĐÌNH HBR \=> VĂN HÓA NỘI BỘ: MÓN QUÀ DÀNH TẶNG NHÂN VIÊN TRUNG THU 2022 5. Các bước xây dựng văn hóa công ty5.1 Phân tích doanh nghiệpKhi xây dựng văn hóa công ty, trước tiên doanh nghiệp cần xem xét đến các biểu hiện trong tổ chức. Khi xuất hiện các dấu hiệu tiêu cực, khi đó cần nhanh chóng đưa ra những phương án cải thiện để tránh tạo nên một môi trường làm việc độc hại. Một số tình huống xảy ra trong môi trường công sở không lành mạnh như: nội bộ không gắn kết, bầu không khí làm việc căng thẳng, nhân viên thiếu tính chủ động, kỷ luật, tuyển dụng nhân sự liên tục, ít sự tương tác giữa cấp trên và nhân viên… 5.2 Đặt ra kỳ vọng về văn hóa doanh nghiệpNhà lãnh đạo cần xác định được mục tiêu phát triển chung của doanh nghiệp, xây dựng giá trị cốt lõi và truyền bá trong công ty để tạo niềm tin cho nhân viên. Những giá trị này phải ăn sâu vào tiềm thức của từng nhân viên, trở thành nguyên tắc hướng dẫn mọi hoạt động diễn ra trong tổ chức. Khi xác định giá trị cốt lõi, doanh nghiệp cần trả lời các câu hỏi như:
5.3 Thực hiện truyền thông giá trị cốt lõi cho tổ chứcVăn hóa doanh nghiệp chỉ có thể hình thành khi tập thể nhân viên hiểu rõ lợi ích và thể hiện sự đồng thuận. Do đó, khi đã xác định được văn hóa lý tưởng cho tổ chức, lãnh đạo doanh nghiệp cần truyền đạt và diễn giải cặn kẽ để có sự thống nhất. Kế hoạch hành động của doanh nghiệp bao gồm mục tiêu, điểm mốc, nhiệm vụ và trách nhiệm cụ thể. Điều gì cần được ưu tiên? Cần tập trung nỗ lực ở đâu? Sử dụng những nguồn lực nào? Thời hạn bao lâu? Ai chịu trách nhiệm cho mỗi nhiệm vụ? 5.4 Triển khaiTiếp theo, các nhà lãnh đạo cần bắt tay vào thực hiện và triển khai các hoạt động như sau:
5.5 Đo lườngĐể xem xét tính hiệu quả, văn hóa doanh nghiệp cần được tiến hành đo lường sau một khoảng thời gian triển khai. Điều này giúp lãnh đạo kịp thời phát hiện, xử lý rủi ro trước khi xảy ra những ảnh hưởng không tốt trong tổ chức. Để đo lường hiệu quả, doanh nghiệp cần đưa ra hệ thống câu hỏi, tiêu chí để làm tiền đề đánh giá. Xem thêm: \=> VĂN HÓA ĐÀO TẠO NỘI BỘ: SINH TRẮC VÂN TAY CHUYÊN SÂU \=> Văn hóa HBR Holdings: Ra mắt CLB Bóng đá 6. Làm sao để tìm hiểu văn hóa công ty?Nếu tò mò muốn biết một doanh nghiệp có cách xây dựng văn hóa công ty như thế nào, bạn có thể thử tham khảo một số cách sau đây: 6.1 Dựa vào tỷ lệ thay đổi nhân viên của công tyTỷ lệ thay đổi nhân viên (turn rate) là tỷ lệ phần trăm nhân viên rời khỏi tổ chức trong một khoảng thời gian cụ thể. Do đó, tỷ lệ này có thể phản ánh được phần nào mức độ tích cực, môi trường làm việc, văn hóa doanh nghiệp hiện tại của công ty có đủ khả năng để giữ chân nhân viên hay không. Bạn có thể thử tìm kiếm dữ liệu về turn rate của các doanh nghiệp khác nhau, hoạt động cùng một lĩnh vực. Từ đó có thể so sánh và nhận ra mức turn rate phù hợp; có thêm cơ sở để đánh giá về văn hóa doanh nghiệp chính xác hơn. 6.2 Tham khảo ý kiến từ người quenBạn có quen biết với vài người đã hoặc đang làm việc tại công ty mình muốn tìm hiểu? Vậy thì đây là lúc bạn nên tận dụng mối quan hệ quen biết này để hỏi thăm tình hình, thu thập thêm thông tin xoay quanh văn hóa doanh nghiệp của công ty đó. Bạn hãy chọn những người đáng tin tưởng như bạn bè, đồng nghiệp cũ,… và hỏi họ các câu hỏi như: Nhân viên trong công ty có sự gắn kết hay không? Chế độ đãi ngộ như thế nào? Mức độ hài lòng của nhân viên khi làm việc tại đó?... 7. Một số câu hỏi liên quan đến văn hóa công ty7.1 Văn hóa doanh nghiệp có sự thay đổi không?Văn hóa công ty có thể thay đổi để phù hợp hơn với sứ mệnh, định hướng phát triển, nhu cầu của doanh nghiệp và xã hội. Văn hóa được xây dựng từ các giá trị, thái độ, hành vi,... và đã trở thành một phần tất yếu đối với con người. Chính vì vậy, việc thay đổi cần có cả sự đồng thuận của toàn thể nhân viên và thời gian. 7.2 Doanh nghiệp nào mới cần có văn hóa doanh nghiệp?Mọi doanh nghiệp, bất kể quy mô, lĩnh vực kinh doanh nào cũng cần có nền tảng văn hóa công ty. Đây là một bộ giá trị thể hiện thái độ, hành vi, phong cách lãnh đạo mà doanh nghiệp cần thiết lập để định hướng cho mọi hoạt động, tạo ra môi trường làm việc tích cực, khuyến khích tính sáng tạo và hướng đến sự phát triển bền vững. Chính vì vậy, xây dựng văn hóa công ty gần như là điều bắt buộc đối với mọi doanh nghiệp. Đặc biệt là với những doanh nghiệp non trẻ, văn hóa lại càng quan trọng hơn, bởi đó là thời điểm để thiết lập cơ sở văn hóa vững chắc cho sau này. 7.3 Văn hóa doanh nghiệp có liên quan lương thưởng?Có một số doanh nghiệp có chế độ lương thưởng hấp dẫn như nhau nhưng văn hóa của họ lại mang nhiều sự khác biệt. Văn hóa công ty chịu tác động sâu sắc từ tầm nhìn và mục tiêu cốt lõi của tổ chức. Các vấn đề liên quan tới lương thưởng hay chế độ trọng dụng người tài chỉ là bề nổi của giá trị cốt lõi mà doanh nghiệp hướng đến. 7.4 Thách thức, khó khăn khi xây dựng văn hóa doanh nghiệp?Văn hóa doanh nghiệp tuy vô hình nhưng lại được thể hiện qua những mặt hữu hình. Nhiều doanh nghiệp Việt Nam hiện nay đang rất chú trọng vào việc xây dựng văn hóa công ty nhưng vẫn chưa thành công. Một số thách thức, khó khăn khi xây dựng văn hóa khiến họ dễ thất bại có thể là:
Như vậy, bài viết trên của Langmaster đã tổng hợp các kiến thức khá chi tiết xoay quanh văn hóa doanh nghiệp. Hy vọng qua đây các bạn cũng đã phần nào hiểu được sức mạnh văn hóa công ty là gì. Đối với bất kỳ một tổ chức nào, văn hóa công ty là một phần vô hình không thể tách rời, có sức ảnh hưởng đến sự phát triển lâu dài. Do đó, các doanh nghiệp nên chú trọng đầu tư hơn vào yếu tố này. |
