Hóa sinh là một ngành khoa học nghiên cứu về các quá trình phản ứng hóa học diễn ra trong cơ thể sống ở điều kiện bình thường cũng như bệnh lý trong mối tương tác qua lại với môi trường xung quanh. Đây là lĩnh vực khoa học giao thoa với nhiều ngành khoa học khác như Y học lâm sàng, Sinh lý học, Hóa học, Mô phôi học, Dinh dưỡng… Những hiểu biết mới nhất trong lĩnh vực Hóa sinh đã góp phần quan trọng trong việc chăm sóc sức khỏe của con người đặc biệt trong lĩnh vực Y học lâm sàng, Dinh dưỡng và Dược học. Cuốn giáo trình Hóa sinh được biên soạn lần thứ 7 vào năm 2007 và lần này được tái bản với một số chỉnh sửa, bổ sung những kiến thức khoa học cập nhật. Sách được biên soạn dựa trên những kinh nghiệm giảng dạy bậc đại học, sau đại học và nghiên cứu khoa học cũng như các kinh nghiệm trong lĩnh vực hóa sinh lâm sàng của nhiều thế hệ các thầy cô bộ môn Hóa sinh, Trường Đại học Y Hà Nội. Cuốn sách bao gồm 2 phần chính: i. Cấu tạo và chuyển hóa chất; ii. Hóa sinh tế bào, mô và cơ quan. Phần Cấu tạo và chuyển hóa chất trình bày về cấu tạo, tính chất và vai trò của các chất sinh học cơ bản trong cơ thể sống, các quá trình chuyển hóa và điều hòa chuyển hóa chất trong cơ thể sống. Những kiến thức khoa học này là nền tảng giúp người đọc có thể hiểu được các phần kế tiếp theo trong cuốn sách này cũng như các chuyên ngành y học chức năng. Phần Hóa sinh tế bào mô và cơ quan trình bày quá trình chuyển hóa chất xảy ra trong tế bào sống, ở các mô và cơ quan của cơ thể trong điều kiện bình thường và cũng như điều kiện bệnh lý để từ đó đưa ra các ứng dụng trong Y học lâm sàng. Trong từng chương, các tác giả đã cố gắng lồng ghép các thông tin khoa học cập nhật về Hóa sinh lâm sàng, Y sinh học phân tử và tế bào nhằm tăng tính hấp dẫn và logic các nội dung khoa học của cuốn sách. Sách Hóa sinh này đã được Trường Đại học Y Hà Nội thẩm định và ban hành làm giáo trình dạy và học chính thức của Nhà trường. Chúng tôi hy vọng rằng cuốn giáo trình này sẽ đáp ứng được những kiến thức cơ bản và cập nhật trong lĩnh vực Hóa sinh của sinh viên các Trường Đại học Y, cũng như nhu cầu tham khảo của các bạn đọc về lĩnh vực khoa học này. Giới thiệu ebook “Hóa Sinh Y Học – ĐHYD TPHCM” Đây là giáo trình giảng dạy chính thức của Bộ Môn Hóa Sinh y học – ĐHYD TPHCM. Sách gồm các nội dung sau: Chương I: Mở đầu Chương II: Hoá học glucid Chương III: Hóa học lipi Chương IV: Hoá học protid Chương V: Hoá học porthyrin và hoá học hemoglobin Chương VI: Hoá học acid nucleic Chương VI: Vitamin Chương VIII: Enzym Chương IX: Hormon Chương X: Khái niệm về chuyển hoá các chất Chương XI: Chuyển hoá năng lượng Chương XII: Chuyển hoá glucid Chương XIII: Chuyển hóa lipid Chương XIV: Chuyển hoá protid Chương XV: Chuyển hoá hemoglobin Chương XVI: Chuyển hoá acid nucleic Chương XVII: PCR, Realtime PCR và giải trình tự acid nucleotid Chương XVIII: Sinh tổng hợp protein Chương XIX: Liên quan và điều hoà chuyển hoá31 Tế bào là đơn vị cấu tạo của mỗi cá thể sống. Cơ thể con người là một thể thống nhất trong đó các tế bào, mô, cơ quan trao đổi, liên kết, ràng buộc với nhau thông qua sự tương tác điện và hoạt tính sinh học của các chất chuyển hoá/chất hoá học trung gian của phản ứng hoá sinh. Tất cả các quá trình chuyển hóa sinh học trong cơ thể sống nói chung và trong từng tế bào sống nói riêng đều đã được lập trình sẵn và lưu giữ trong bộ gen các tế bào của mỗi cá thể kể từ khi nó mới được hình thành. Nói một cách khác, quá trình hình thành, phát triển và diệt vong của mỗi cá thể chính là quá trình điều hòa sự hoạt hóa và bất hoạt các gen, nhóm gen chuyên biệt sẵn có trong các dòng tế bào theo cơ chế "tắt/mở" ở từng giai đoạn, từng thời điểm nhất định trong cuộc đời của chúng. Kênh dẫn truyền tín hiệu chính là chìa khóa quan trọng, quyết định việc điều hòa và kiểm duyệt toàn bộ quá trình sinh học này. Từ khoảng gian bào, các tín hiệu được dẫn truyền vào trong tế bào để đến đích cuối cùng là bộ gen, nơi lưu giữ toàn bộ thông tin di truyền của tế bào, thông qua đó tác động lên quá trình tái bản, sao chép, dịch mã và ảnh hưởng đến toàn bộ hoạt động sống của tế bào và cá thể. Một tác động hay một biến đổi dù nhỏ lên một khâu hay một giai đoạn của một trong số các con đường tín hiệu cũng đều ảnh hưởng đến toàn bộ quá trình chuyển hóa sinh học trong tế bào. Cuốn giáo trình đào tạo sau đại học “Hoá sinh y học” lần đầu tiên được biên soạn dựa trên kinh nghiệm giảng dạy bậc đại học, sau đại học và kết quả nghiên cứu khoa học của chính các chuyên gia trong lĩnh vực Hoá sinh, Y sinh học phân tử và tế bào của Bộ môn Hoá sinh, Trường Đại học Y Hà Nội. Các độc giả sẽ là các học viên bậc đào tạo sau đại học, giảng viên cũng như các nhà nghiên cứu thuộc các lĩnh vực Y sinh. Cuốn sách gồm 2 phần chính: Hoá sinh chuyển hoá và Hoá sinh phân tử và tế bào. Trong đó, mỗi phần sẽ bao gồm các chương với những nội dung khoa học chuyên sâu, được trình bày dựa trên những kiến thức khoa học nền, kinh nghiệm và sự hiểu biết cũng như những kết quả nghiên cứu của chính các tác giả. Các độc giả có thể tìm thấy ở đây những cơ sở lý luận và kiến thức chuyên sâu trong lĩnh vực khoa học phức tạp và còn nhiều bí ẩn cũng như triển vọng ứng dụng của các thành tựu này trong y học lâm sàng. |
