Ưu nhược điểm của phương pháp bảo quản thịt lạnh

Bảo quản thực phẩm một việc làm thiết yếu dù ở bất cứ thời điểm nào. Xã hội càng phát triển yêu cầu của con người ngày càng cao. Trước đây họ chỉ cần giữ được thức ăn trong thời gian dài không hư hỏng. Còn ngày nay người ta còn muốn chúng duy trì được sự tươi ngon và dinh dưỡng thiết yếu nữa. Vậy chúng ta hãy cùng tham khảo các cách bảo quản thực phẩm dưới đây để chọn cho mình phương án tốt nhất nhé.

Các phương pháp bảo quản thực phẩm phổ biến

Bảo quản thực phẩm bằng phương pháp phơi khô

Đây là một trong những cách được áp dụng từ thời gia xưa nhất. Thực ra về nguyên lý của nó cũng rất đơn giản là làm giảm lượng nước để ngăn chặn chặn sự hoạt động của vi khuẩn . Nhờ cách này mà bà con nông dân vẫn bảo quản được thóc, lạc, ngô, đậu và rất nhiều nông phẩm khác quanh năm.

Ưu nhược điểm của phương pháp bảo quản thịt lạnh

bảo quản thực phẩm bằng phương pháp phơi khô

Trước đây chúng ta thường phơi khô các loại hạt dưới ánh nắng mặt trời. Ngày nay với sự phát triển của khoa học kỹ thuật người ta còn dùng tới máy sấy để làm khô thực phẩm. Bởi thế không chỉ các loại hạt mà cả thịt, cá, các loại hoa quả cũng được làm khô để bảo quản lâu hơn.

Cách này có ưu điểm là dễ thực hiện, ít tốn kém. Tuy nhiên nhược điểm lớn nhất cưa nó là làm tổn hại các vitamin có trong thực phẩm. Nó cũng không áp dựng được cho nhiều loại.

Cách bảo quản thực phẩm với muối

Đơn giản chúng ta trộn thực phẩm với muối. Muối sẽ giúp ức chế vi sinh vật gây thối phát triển, nó cũng có thể làm giảm các ảnh hưởng của các enzym gây hư hỏng. Nhờ đó thực phẩm được giữ lâu hơn. Chúng ta thường thấy các lại hải sản nhất là cá được bảo quản bằng cách này.

Ngoài ra người ta còn sử dụng muối để muối chua. Dưa, hành muối… là những thực phẩm được bảo quản dạng này.

Cách này cũng rất đơn giản, bạn có thể thực hiện thủ công. Tuy nhiên nó sẽ không giúp bảo quản thực phẩm được dài lâu hơn thế dinh dưỡng cũng bị mất đi nhiều. Các thực phẩm sau bảo quản sẽ trở nên khó tiêu hóa hơn.

Hun khói

Thường được áp dụng cho thịt, cá. Từ xa xưa khi săn bắt về không dùng hết người ta thường treo thực phẩm lên bếp thử lửa. Với sự tác động của khói và lưa sẽ làm khô thức ăn. Cách này không chỉ bảo bảo được lâu mà còn khiến thực phẩm có mùi thơm ngon

Tuy nhiên cách này không được khuyến khích bởi nó cũng làm mất nhiều vitamin trong và nó còn có nguy cơ gây ảnh hưởng đến sức khỏe.

Các cách bảo quản thực phẩm hiện đại

Phương pháp bảo quản thực phẩm bằng cách đông lạnh

Đây là cách hạ nhiệt độ nhằm biến nước trong thực phầm thành đá. Lúc này chúng ta sẽ ngăn cản sự phát triển của vi sinh vật dẫn đến sự phân hủy của thực phẩm diễn ra chậm.

Cách này này hiện được sử dụng khá phổ biến trong các hộ gia đình và trong công nghiệp để bảo quản khối lượng lớn.

Tuy nhiên nó lại có nhược điểm là khá tốn kém khi đầu tư kho đông lạnh với quy mô lớn. Hơn thế nó không giúp khử trùng thực phẩm hoặc tiêu diệt vi sinh vật và cũng làm thực phẩm giảm đi độ tươi ngon, dinh dưỡng của thực phẩm. nó chỉ thích hợp với thịt các không dùng được với rau quả.

Đóng hộp, chai

Một số sản phẩm mà chúng ta thường thấy như thịt hộp, cá hộp…Trước tiên thực phẩm sẽ được làm chín sau đó tiệt trùng chai lọ  và đóng gói theo quy trình rất nghiêm ngặt phù hợp với mỗi loại riêng.

Cách này không bảo quản được lâu, đòi hỏi quy trình đóng hộp khắt khe, tốn kém hơn thế khi mở ra cần sử dụng hết ngay. Nếu quy trình đóng hộp không được kiểm tra kỹ lưỡng sẽ gây ra nhiều hậu quả lớn.

Hút chân không bảo quản thực phẩm

Cách bảo quản thực phẩm được xem là mới, hiện đại và tân tiến nhất hiện nay đó chính là hút chân không. Thực ra đây là cách mà người ta sử dụng máy móc (máy hút chân không) hoặc các loại túi hút chân không để tạo ra một môi trường chân không và cho thực phẩm vào đó.

Ưu nhược điểm của phương pháp bảo quản thịt lạnh

hút ép chân không thực phẩm – phương pháp bảo quản hiện đại

Môi trường chân không sẽ hạn chế tối đa oxy nhờ đó không gây ra phản ứng giữa oxy với thực phẩm. Nó ức chế sự phát triển của vi khuẩn giúp bảo quản thức ăn tốt hơn.

Phương pháp này có thể nói là tổng hợp được tất cả các ưu điểm của các cách trên. Nó được áp dụng ngày càng phổ biến trong ngành công nghiệp chế biến bằng cách sử dụng máy hút chân không. Trong đời sống hàng ngày chúng ta cũng có thể sử dụng các loại máy hút công suất nhỏ và các túi hút chân không để bảo quản thực phẩm.

Ưu điểm của phương pháp bảo quản thực phẩm bằng cách hút chân không

  • Có thể bảo quản được tất cả các loại thực phẩm từ đồ khô đến đồ tươi, từ thực phẩm sống đến thực phẩm đã qua chế biến, từ dạng khối đến dạng lỏng, từ rau củ quả cho đến thịt cá.
  • Thời gian bảo quản dài hơn so với tất cả các cách bảo quản trên. Nếu chúng ta nghĩ đông lạnh là cách bảo quản lâu nhất thì kéo dài thời gian gấp 2-3 lần.
  • Bảo quản an toàn tuyệt đối thực phẩm không để vi khuẩn và các vật gây hại thâm nhập.
  • Đặc biệt nó giúp bảo quản thực phẩm tươi ngon, đảm bảo hàm lượng dinh dưỡng nguyên vẹn. Đây là điều mà các cách trên không làm được.
  • Tiết kiệm tối đa diện tích bảo quản và dễ dàng hơn khi vận chuyển thực phẩm
  • Tiệt kiệm chi phí hơn so với các cách trên.

Trên đây là các phương pháp bảo quản thực phẩm phổ biến và ưu nhược điểm của chúng. Công nghệ ngày càng phát triển, con người ngày càng thông minh, họ luôn biết cách để cải tiến tạo nên biện pháp tốt nhất để phục vụ mình. Và máy hút chân không và túi hút chân không đang là biện pháp bảo quản thực phẩm tốt nhất, an toàn nhất được sử dụng ngày càng rộng rãi.

Phản hồi

Chào mừng quí thầy cô và các bạn đến tham gia bài thuyết trìnhTừ bài học trước và kiến thức thực tế, các bạn hãy cho biết bảo quản thực phẩm là gì?Bảo quản thực phẩm là quá trình xử lí thức ăn nhằm ngăn chặn hoặc làm chậm việcthức ăn bị hư hỏng (giảm chất lượng và giá trị dinh dưỡng hoặc không thể ăn được),nhờ đó thực phẩm sẽ giữ được lâu hơn.Nêu qui trình bảo quản rau, hoa quả tươi bằng phương pháp lạnhChọn lựaThu háiBao góiLàm sạchBảo quản lạnhLàm ráo nướcSử dụngBài 43: Bảo quản thịt, trứng, sữa và caBẢO QUẢN THỊTMôôt số phương pháp bảo quản• Bảo quản bằng phương pháp làm lạnh và lạnh đông• Bảo quản bằng phương pháp hun khói• Bảo quản bằng phương pháp đóng hộp• Bảo quản bằng phương pháp cổ truyền( ướp muối, ủ chua, sấy khô,...)Cơ sởphápkhoa học1. Phươngbảo quản lạnhLà phương pháp bảo quản tốt nhất, duy trì được nhiều tính chất ban đầu của thịt*Mục đích: Làm lạnh giúp bảo quản thức ăn bằng cách làm chậm sự phát triển và sinh sôi của vi sinh vật cũng như các phảnNguyên lý tiềm sinh là nguyên lý của các phương pháp nhằm làm chậm, ức chế hoạtđộng sống của cảứng của enzim gây thối rữa thực phẩm.sản phẩm và vi sinh vâât, nhờ đó làm chậm thời gian hư hỏng sản phẩm.Qui trình bảo quản lạnhBước 1: Làm sạch nguyên liệu (Thịt được làm sạch có thể đóng gói rồi đưa vào phòng lạnh)Bước 2: Sắp xếp vào kho lạnh (Treo thịt trên các dàn treo hoặc đóng thùng đông lạnh)Bước 3: Làm lạnh sản phẩm (Làm lạnh khối thịt mất thời gian 24h)Bước 4: Bảo quản sản phẩm (Sản phẩm làm lạnh đạt yêu cầu sẽ chuyển sang phòng bảo quản với nhiệt độ bảo quản 0ºC-2ºC, độ ẩm dưới85%)Ưu điểm và nhược điểm của phương pháp bảo quản lạnhHãy chỉ ra ưu và nhược điểm của phương pháp bảo quản lạnh* Ưu điểm:*Nhược điểm:Duy trì được nhiều tính chất ban đầu của thịtNếu bảo quản quá lâu chất lượng sản phẩm sẽ giảm do có sựphân huỷ tế bào tự nhiên, hao hụt dinh dưỡng và thịt khôngcòn tươi nữa2. Phương pháp ướp muối-Là phương pháp cổ truyền được sử dụng rộng rãi trong nhân dân*Mục đích: -Diệt khuẩn, giảm độ ẩm của sản phẩm-Ức chế hoạt động của các vi sinh vật và enzim phân huỷ thịt•Qui trình ướp muối thịt:Bước 1: Chuẩn bị nguyên liệu ướp (Hỗn hợp để ướp gồm 94% muối, 5% đường, 1% chất phụ gia)Bước 2: Chuẩn bị thịt ( Lọc bỏ xương, cắt thành miếng từ 1-2kg)Bước 3: Xát hỗn hợp ướp lên thịt (Xát hỗn hợp ướp lên bề mặt miếng thịt)Bước 4: Xếp thịt vào thùng gỗ (Xếp thịt vào thùng gỗ thành từng lớp, mỗi lớp thịt rắc 1 lớp hỗn hợp ướp theo tỉ lệ 3050g/kg thịt)Bước 5: Bảo quản thịt muối (Thời gian bảo quản 7-10 ngày)Ưu điểm và nhược điểm của phương pháp ướp muốiHãy chỉ ra ưu và nhược điểm của phương pháp ướp muối* Ưu điểm: Đơn giản, dễ thực hiện* Nhươc điểm: Thịt mặn, kém mềm mại, hương vị không được tươiTác dụng của đường trong phương pháp ướp muối thịtĐường có tác dụng gì trong phương pháp này?-Làm dịu vị mặn của muối có trong nguyên liệu ướp-Tạo điều kiện cho vi khuẩn Lactic hoạt động-Kìm hãm sự phát triển của vi khuẩn gây thốiBảo quản trứngMột số phương pháp bảo quản trứng*Bảo quản bằng nước vôi (từ 20 ngày đến 30 ngày)*Tạo màng mỏng (màng silicat, màng farafin) trên mặt trứng để bảo quản*Dùng khí CO2, N2 hoặc hỗn hợp của 2 loại khí này để bảo quản*Dùng muối để bảo quản (muối khô, muối ướt…)1. Bảo quản lạnh-Cách bảo quản trứng an toàn nhất là để trongtủ lạnh. Khi mua trứng về, dùng khăn ướt lauqua một lượt rồi để trong tủ lạnh. Đầu to củatrứng quay lên trên.-Vỏ trứng mỏng nên rất dễ hút mùi. Vì thế, tốt nhất là nên bọc trứng trong giấy sạch hoặc giữ chúng trong hộp giấy kínđể hạn chế tối đa sự tiếp xúc của các loại mùi khác nhau trong tủ lạnh.2. Bảo quản bằng nước vôi-Để trứng vào trong vỏ hoặc bình sạch, khô ráo. Sau đó, đổ nước vôi có nồng độ 2-3% vào bình.-Nước phải cao hơn trứng 20-25 cm. Hoặc cũng có thể cho trứng vào nước vôi có nồng độ 5% ngâm nửa tiếng rồi vớt ra phơi khô và cất giữ.* Qui trình bảo quản trứngBước 1: Chuẩn bị nước vôi và tuyển chọn trứngBước 2: Xếp trứng vào dụng cụ bảo quảnBước 3:+Xếp các dụng cụ chứa trứng vào kho bảo quản.+Bảo quản nơi thoáng mát với nhiệt độ thích hợp là 10°C.+Thường xuyên theo dõi, kiểm tra chất lượng để có thể tiếp tục bảo quản hay không.3. Bảo quản bằng khí CO2,N2Bảo quản bằng CO2 và N2 : là 2 khí khó phản ứng. 2 khí này bao quanh trứng hạn chế các phản ứng hóahọc xảy ra với trứng và quanh trứng, khi đó, quả trứng được “ bảo toàn”Những điều cần biết-Không để trứng quá 30 ngày trong tủ lạnh. Nếu mua trứng ở chợ thì nên dùng trứng trong vòng 3 tuần từ ngày mua đểđảm bảo chất lượng trứng còn tốt.Khi đập trứng ra, lòng đỏ trứng tròn không bị vỡ và lòng trắng trứng đặc và nổi làtrứng không hư.Những quả trứng mới thì nên luộc, hay rim thịt, lòng trứng sẽ tròn đẹp hơn. Còn các quả trứng cũ hơn thìdùng làm món trứng chưng, và dùng trong các món ăn có lẫn trứng.-Không rửa trứng, vì vỏ trứng bị ướt sẽ tạo ra nhiều lỗ thủng và đủ để các vi khuẩn xâm nhập vào.*Chú ý: Trứng không nên để cùng với gừng, hành tây, như vậy trứng sẽ hỏng rất nhanh.Cách nhận biết trứng1. Đặt quả trứng vào một bát nước lạnh2. Quan sát quả trứng:-Trứng tươi: chìm xuống và nằm yên ở đáy.Trứng hơi cũ (khoảng 1 tuần): nằm dưới đáy nhưng hơi bồng bềnh.- Trứng để khoảng 3 tuần: trứng thăng bằng ở trạng thái quay phần nhọn xuống dưới. - Trứng hỏng: trứng nổi trên bề mặtnước.3.Ngửi mùi trứng: Bạn có thể kiểm tra bằng cách nhận biết mùi . Các vi khuẩn sẽ phá hỏng các protein tronglòng trắng trứng và tạo ra khí gas mùi rất khó chịu và được gọi là “mùi trứng thối”.Bảo quản sơ bộ sữa tươi+Bảo quản ở nhiệt độ từ 30ºC đến 37ºC có tác dụng diệt khuẩn của kháng thể trong sữa+Với nhiệt độ sữa hạ xuống khoảng 10ºC sẽ làm cho mùi vị và chất lượng sữa được bảo toàn từ 7-10hQui trình bảo quản sơ bộ sữa tươiThu nhận sữaLọc sữaChú ý: Quá trình làm lạnh phải tiến hành sau khi lọcLàm lạnh nhanhBảo quản cáMột số phương pháp bảo quản-Bảo quản lạnh(bằng nước đá, bằng khí lạnh, ướp đông, tráng băng)-Ướp muối-Bảo quản bằng axit hữu cơ(axit lactic, axit xitric, axit axetic)-Bảo quản bằng chất chống oxi hóa-Hun khói-Đóng hộpBảo quản lạnhLà phương pháp được áp dụng chủ yếu cho nghề cá ở nước taQui trình kĩ thuật cơ bảnQui trình kĩ thuật cơ bảnXử lí nguyên liệuƯớp đáChú ý:-Lớp cá phải đầy hơn lớp cá-Nước đá phải đảm bảo vệ sinh và có kích thước phù hợpBảo quảnSử dụngCủng cố kiến thứcCâu 1: Hãy nêu lại các phương pháp bảo quản thịt• Bảo quản bằng phương pháp làm lạnh và lạnh đông• Bảo quản bằng phương pháp hun khói• Bảo quản bằng phương pháp cổ truyền• Bảo quản bằng phương pháp đóng hộp( ướp muối, ủ chua, sấy khô,...)Câu 2: Hãy nêu lại qui trình bảo quản lạnh thịtBước 1: Làm sạch nguyên liệu (Thịt được làm sạch có thể đóng gói rồi đưa vào phòng lạnh)Bước 2: Sắp xếp vào kho lạnh (Treo thịt trên các dàn treo hoặc đóng thùng đông lạnh)Bước 3: Làm lạnh sản phẩm (Làm lạnh khối thịt mất thời gian 24h)Bước 4: Bảo quản sản phẩm (Sản phẩm làm lạnh đạt yêu cầu sẽ chuyển sang phòng bảo quản với nhiệt độ bảo quản 0ºC-2ºC, độ ẩm dưới85%)Câu 3: Cho đường vào hỗn hợp ướp thịt có tác dụng:A. Làm dịu vị mặn của thịtB.Tạo điều kiện cho vi khuẩn Lactic hoạt độngC. Ức chế các hoạt động của các vi sinh vật có hạiD. Cả 3 đáp án A,B và C đều đúngXin chân thành cám ơn quí thầy cô và các bạn đã tham gia buổi thuyết trình