Áp dụng phương pháp phân tích thứ bậc (AHP) để lựa chọn phương án công nghệ thi công xây dựng (The application of AHP for selecting construction method alternatives)0% found this document useful (0 votes) Show
113 views 9 pages Copyright© © All Rights Reserved Available FormatsPDF, TXT or read online from Scribd Share this documentDid you find this document useful?0% found this document useful (0 votes) 113 views9 pages Áp dụng phương pháp phân tích thứ bậc (AHP) để lựa chọn phương án công nghệ thi công xây dựng (The application of AHP for selecting construction method alternatives)See discussions, stats, and author profiles for this publication at: https://www.researchgate.net/publication/323337321 Áp d ụ ng ph ươ ng pháp phân tích th ứ b ậ c (AHP) để l ự a ch ọ n ph ươ ng án côngngh ệ thi công xây d ự ng (The application of AHP for selecting constructionmethod alternatives) Article · June 2015 CITATIONS 0 READS 6,991 1 author:Some of the authors of this publication are also working on these related projects: Nghiên c ứ u xây d ự ng c ấ u trúc h ệ th ố ng c ơ s ở d ữ li ệ u và thi ế t l ậ p mô hình xác đị nh đị nh m ứ c cho công tác t ư v ấ n thi ế t k ế trong xây d ự ng (Developing databasearchitecture and a model for determining norms for construction design consultancy services) View projectDeveloping criteria for sustainability assessment of buildings in terms of economic performance ( Đề xu ấ t các tiêu chí đ ánh giá công trình xây d ự ng dân d ụ ng v ề m ặ t kinht ế theo đị nh h ướ ng phát tri ể n b ề n v ữ ng) View projectQuan NguyenHanoi University of Civil Engineering 48 PUBLICATIONS 8 CITATIONS SEE PROFILE All content following this page was uploaded by Quan Nguyen on 09 September 2019. The user has requested enhancement of the downloaded file.  ÁP DỤNG PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH THỨ BẬC (AHP) ĐỂ LỰA CHỌN PHƯƠNG ÁN CÔNG NGHỆ THI CÔNG XÂY DỰNG Using Analytic Hierarchy Process (AHP) to select construction method alternatives Nguyễn Thế Quân, Tiến sĩ, Bộ môn Quản lý dự án và Pháp luật, Khoa Kinh tế và Quản lý Xây dựng, Đại học Xây dựng, Email: [email protected] TÓM TẮT Phương pháp phân tích thứ bậc (AHP) là một phương pháp phân tích định lượng thường sử dụng để so sánh lựa chọn phương án. Thay vì yêu cầu một khối lượng dữ liệu lớn, nó sử dụng ý kiến chuyên gia và không cần quá nhiều dữ liệu bằng số. Vì lý do đó, nó khá phù hợp với việc lựa chọn công nghệ thi công xây dựng, vốn rất khó lượng hóa các khía cạnh cần đánh giá, nhất là khi liên quan đến rủi ro. Bài báo này giới thiệu nội dung phương pháp và đề xuất giải pháp áp dụng phương pháp để lựa chọn công nghệ thi công xây dựng. Từ khóa: Phân tích thứ bậc (AHP), ra quyết định, lựa chọn công nghệ thi công ABSTRACT Analytic Hierarchy Process (AHP) is a quantitative decision-making method to be used for selecting alternatives. Instead of requiring a huge amount of data, expert judgments are utilised for the process. This method can be considered as a rational method for choosing construction methods for construction work with difficulties in collecting data, especially risk-related data. The paper presents the process and propose the use of the method in selecting construction processes and methods. Keywords: Analytic Hierarchy Process (AHP), decision-making, construction method selection Trong việc quản lý và thực hiện các dự án thi công xây dựng, nhất là ở các dự án phức tạp, người ta thường xuyên phải so sánh các phương án công nghệ thi công xây dựng khác nhau, có thể được đề xuất cho một bộ phận công trình, hạng mục, hoặc một giai đoạn thi công một công trình xây dựng để tìm ra phương án tối ưu nhất. Khi dự án có những ưu tiên đặc biệt về một khía cạnh nhất định nào đó, ví dụ về thời gian hoặc chi phí, người ta có thể lấy tiêu chí đó để làm căn cứ ra quyết định. Khi dự án không có những tiêu chí đặc biệt ưu tiên, thì thông thường yếu tố hiệu quả của phương án được đưa ra xem xét làm căn cứ. Cụ thể, trong số hai phương án đưa vào so sánh (các phương án được đưa vào so sánh phải đảm bảo khả thi về mặt kỹ thuật cũng như đảm bảo chất lượng, an toàn, vệ sinh môi trường v.v…), có một phương án có thời gian thi công và chi phí đều nhỏ hơn phương án kia, thì đương nhiên phương án đó được chọn. Nếu có một phương án có chi phí nhỏ hơn, nhưng thời gian thi công lại lớn hơn, thì người ta có thể sử dụng chỉ tiêu “chi phí quy đổi”, trong đó có xem xét đến hiệu quả (hoặc thiệt hại) do rút ngắn thời gian (hoặc kéo dài thời gian) của một phương án so với phương án kia, để ra quyết định. Tuy nhiên, trong thực tế, có rất nhiều tình huống tồn tại nhiều tiêu chí phải xem xét, đánh giá đồng thời khi lựa chọn phương án công nghệ xây dựng, mà các tiêu chí đó lại rất khó định lượng hoặc chuyển đổi thành chi phí (có thể do không đủ thông tin và/hoặc không đủ thời gian). Phương pháp phân tích thứ bậc (Analytic Hierarchy Process – viết tắt là AHP) có thể là phương pháp thay thế các phương pháp lựa chọn phương án truyền thống trong trường hợp này. Bài báo này trình bày nội dung phương pháp AHP, sau đó đề xuất giải pháp áp dụng phương pháp này để lựa chọn phương án công nghệ xây dựng với một ví dụ cụ thể. 1. NỘI DUNG PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH THỨ BẬC 1.1. Giới thiệu về phương pháp phân tích thứ bậc AHP là một trong những phương pháp ra quyết định đa mục tiêu được đề xuất bởi Thomas L. Saaty – một nhà toán học người gốc Irắc vào năm 1980. AHP là một phương pháp định lượng, dùng để sắp xếp các phương án quyết định và chọn một phương án thỏa mãn các tiêu chí cho trước. Dựa trên nguyên tắc so sánh cặp, phương pháp AHP có thể được mô tả với 3 nguyên tắc chính, đó là phân tích, đánh giá và tổng hợp. AHP trả lời các câu hỏi như “Chúng ta nên chọn phương án nào?” hay “Phương án nào tốt nhất?” bằng cách chọn một phương án tốt nhất thỏa mãn các tiêu chí của người ra quyết định dựa trên cơ sở so sánh các cặp phương án và một cơ chế tính toán cụ thể. Phương pháp AHP có nhiều ưu điểm so với các phương pháp ra quyết định đa mục tiêu khác, như sau [2]: - AHP định hướng vào việc xác định mức độ quan trọng của từng tiêu chí, đó là điểm yếu của nhiều phương pháp ra quyết định đa tiêu chí; chính vì vậy, AHP có thể kết hợp với các phương pháp khác dễ dàng để tận dụng được lợi thế của mỗi phương pháp trong giải quyết vấn đề. - AHP có thể kiểm tra tính nhất quán trong cách đánh giá của người ra quyết định. - Quy trình phân tích theo thứ bậc dễ hiểu, có thể xem xét nhiều tiêu chí nhỏ đồng thời với các nhóm tiêu chí và có thể kết hợp phân tích cả yếu tố định tính lẫn định lượng. Trên thế giới, việc ứng dụng AHP trong việc ra quyết định được sử dụng khá phổ biến, đặc biệt là các quyết định liên quan đến kinh tế, xã hội và đặc biệt là các vấn đề liên quan đến kĩ thuật. Hiện nay, AHP càng được phổ biến với sự hỗ trợ của phần mềm chuyên dụng Expert Choice. 1.2. Trình tự tiến hành một phân tích thứ bậc để lựa chọn phương án Giả sử ta có một vấn đề cần ra quyết định (gọi là mục tiêu), phải dựa trên nhiều tiêu chí (Tiêu chí C1, Tiêu chí C2, …, Tiêu chí Cn). Các phương án có thể đưa vào so sánh là PA1, PA2, … PAm. Các vấn đề của bài toán được mô hình hóa ở Hình 1. Hình 1. Sơ đồ mô tả bài toán phân tích thứ bậc Phương pháp phân tích thứ bậc (AHP) được thực hiện theo các bước như sau: Bước 1: Xác định mức độ ưu tiên cho các tiêu chí Với n tiêu chí như thể hiện trong Hình 1, ta thực hiện lập ma trận vuông cấp n như ở bảng sau: C1 C2 C3 … Cn C1 C2 C3 … Cn Sau đó, ta tiến hành thực hiện việc so sánh các tiêu chí theo từng cặp và điền giá trị mức độ ưu tiên của các tiêu chí vào bảng (các giá trị aij, với i chạy theo hàng, j chạy theo cột). Các mức độ ưu tiên theo cặp của các tiêu chí được tra cứu từ Bảng 1, có các giá trị nguyên dương từ 1 đến 9 hoặc nghịch đảo của các số này. Lưu ý rằng ta phải ghi hai giá trị mức độ ưu tiên cho mỗi cặp tiêu chí tùy thuộc vào việc ta xem xét giá trị nào trước. |
