Soạn bài Tôi đi học sẽ cho bạn đầy đủ cảm xúc nhất của ngày đầu tựu trường là thế nào qua nhân vật “tôi”. Nhà văn Thanh Tịnh ẩn mình trong nhân vật “tôi” để truyền tải chân thực nhất có thể cảm xúc bồi hồi của cậu học sinh ngày khai trường. Cùng Kiến Guru tham khảo bài soạn văn Tôi đi học để cảm nhận rõ hơn điều đó nhé. Show
Tìm hiểu chung để soạn bài Tôi đi học1. Tác giả- Thanh Tịnh (1911 – 1988) tên khai sinh của ông là Trần Văn Ninh, quê ở Gia Lạc, ven sông Hương, thành phố Huế. Thanh Tịnh (1911 – 1988) - Các tác phẩm nổi tiếng của tác giả như Quê mẹ (1941), Hận chiến trường (1937), Ngậm ngải tìm trầm (1943), … 2. Tác phẩm- Tác phẩm Tôi đi học được in trong tập Quê mẹ (1941), tác phẩm theo thể loại hồi ký ghi lại cảm xúc và những kỷ niệm đẹp, đáng nhớ của tuổi thơ trong ngày tựu trường. - Bố cục gồm 3 phần: + Đoạn đầu (từ đầu đến “trên ngọn núi”): Tâm trạng nôn nao, háo hức về kỉ niệm ngày tựu trường đầu tiên. + Đoạn thứ hai (tiếp theo đến “tôi cũng lấy làm lạ”): Tâm trạng nhân vật “tôi” và khung cảnh ở sân trường làng trong ngày khai trường. + Đoạn cuối (phần còn lại): Cảm xúc của nhân vật "tôi" khi bước vào lớp đón nhận giờ học. II. Tìm hiểu chi tiết để soạn bài Tôi đi họcCâu 1 (trang 9 sgk Ngữ Văn 8 Tập 1):- Những chi tiết làm gợi lên trong nhân vật “tôi” về cái buổi tựu trường đầu tiên, quá khứ được khơi nguồn cảm xúc từ hiện tại trước mắt: khi đó là “cuối thu lá rụng”, “mây bàng bạc”, “mấy em nhỏ rụt rè núp dưới nón mẹ”. - Những kỉ niệm được diễn tả theo trình tự thời gian (từ hiện tại → quá khứ) và không gian (trên con đường đến trường → ở sân trường Mĩ Lí → vào trong lớp học). Câu 2 (trang 9 sgk Ngữ Văn 8 Tập 1):Soạn bài Tôi đi học đến đoạn này ta sẽ thấy tâm trạng nôn nao, hồi hộp, cảm giác bỡ ngỡ: - Trên đường nhân vật “tôi” đến trường cùng mẹ: thấy “lạ”, thấy trong lòng “đang có sự thay đổi lớn”, cậu tự nhiên cảm thấy không khí đầy trang trọng, nâng niu nhẹ nhàng mấy quyển vở, rồi đơn giản là muốn thử sức với việc cầm bút. Cảm giác bỡ ngỡ của ngày đi học đầu tiên trong mỗi đứa trẻ - Mới bước đến sân trường: ngạc nhiên, cảm thấy thân mình nhỏ bé, nỗi lo sợ dần xuất hiện. - Nghe gọi tên rồi rời khỏi vòng tay mẹ: có chút giật mình, bỡ ngỡ, đầy lúng túng, sợ hãi mà tác giả đã ví von như quả tim ngừng đập. - Ngồi vào trong lớp học: mùi hương lạ lẫm, bức hình được treo trên tường cũng thấy lạ, rồi cả lạm nhận bàn ghế, chỗ ngồi là của mình; nhân vật “tôi” chẳng còn sợ nữa, không thấy xa lạ với người bạn mới đang ngồi bên, bắt đầu quen với những là lẫm. Câu 3 (trang 9 sgk Ngữ Văn 8 Tập 1):Soạn văn Tôi đi học, ta nhận ra những thái độ và hành động bình dị rất đáng trân trọng của người lớn được tác giả đề cập đến đều vô cùng trách nhiệm, tạo ấn tượng tốt trước các em: - Ông đốc: toát lên vẻ hiền từ, với giọng nói đầy căn dặn và động viên, luôn tươi cười nhẫn nại. Ngày khai giảng trang trọng trong lòng các em học sinh - Thầy giáo: tươi cười phấn khởi chờ đón. - Phụ huynh các bé: âu yếm, ân cần, chuẩn bị chỉnh chu cho các con, cảm giác hồi hộp cùng với con. Câu 4 (trang 9 sgk Ngữ Văn 8 Tập 1):Các hình ảnh so sánh sống động, gần gũi với trẻ thơ: - “... những cảm giác trong sáng ấy ... trong lòng tôi như mấy cánh hoa tươi ... giữa bầu trời quang đãng” → thứ tình cảm trong veo, đẹp đẽ bay bổng trong người cậu bé lần đầu đi học. - “Ý nghĩ ấy thoáng qua ... nhẹ nhàng như một làn mây ... trên ngọn núi” → tâm hồn trẻ thơ tự do mơ mộng, thỏa sức ngắm nhìn thế giới mới mà không bận tâm quá nhiều điều. - “Họ như con chim non ... bên bờ tổ nhìn ... trời rộng muốn bay, nhưng còn ngập ngừng e sợ” → sự nhỏ dại, non nớt, nhưng cũng chất chứa những khát vọng của những cậu học sinh. Có chút rụt rè nhưng đáng yêu của những đứa bé lần đầu rời xa vòng tay mẹ - “Hết co lên một chân, ... lại duỗi mạnh”→ trong long bỗng thấy bồn chồn, hồi hộp với tiếng trống trường. - “trường Mĩ Lí ... xinh xắn, ... oai nghiêm như ... đình làng Hòa Ấp”→ sự ví von dễ thương với cái nhìn đẹp đẽ trong tư tưởng của trẻ thơ về ngôi trường. Câu 5 (trang 9 sgk Ngữ Văn 8 Tập 1):- Nghệ thuật đặc sắc trong tác phẩm Tôi đi học: + Sự đan xen linh hoạt các yếu tố miêu tả và tự sự, bố cục chặt chẽ, hài hòa với nhau. + Là truyện nhưng mang chất thơ nhẹ nhàng. + Lời kể giàu chất biểu cảm, cuốn hút III. Kết luận soạn bài Tôi đi học1. Giá trị nội dung- Tác phẩm tái hiện rõ nét cảm giác hồi hộp, tâm trạng bỡ ngỡ, kỉ niệm trong sáng tuổi học trò của nhân vật “tôi” buổi tựu trường đầu tiên. 2. Giá trị nghệ thuật- Xây dựng tình huống truyện mới mẻ, độc đáo: lấy bối cảnh ngày đầu tiên đi học. - Sự kết hợp linh hoạt, sáng tạo giữa các phương thức: miêu tả, tự sự và biểu cảm. - Truyện được viết thành theo dòng hồi tưởng: từ bối cảnh hiện tại và nhớ về quá khứ. - Giọng điệu trữ tình, trong sáng. - Sử dụng ngôn ngữ giàu yếu tố biểu cảm, hình ảnh so sánh độc đáo ghi lại dòng liên tưởng, hồi tưởng của nhân vật tôi. Soạn bài Tôi đi học của Thanh Tịnh cho ta những khoảng trời tuổi thơ trở về cảm xúc trong trẻo nhất thuở ngày đầu đi học. Hy vọng với bài soạn văn Tôi đi học ở trên, Kiến Guru đã giúp bạn nắm trọn vẹn ý nghĩa và nội dung tác giả muốn truyền tải. Bạn cũng có thể tìm hiểu thêm các bài học giá trị khác trên app học tập Kiến Guru để bổ sung kiến thức mỗi ngày nhé. Lý thuyết Ngữ văn 8: Tôi đi học được VnDoc sưu tầm và tổng hợp nhằm giúp ích cho các bạn học sinh cùng quý thầy cô tham khảo để giảng dạy và học tập tốt Ngữ văn lớp 8.
Bài Tôi đi học
1. Tìm hiểu chung bài Tôi đi họca/ Tác giả - Thanh Tịnh (1911- 1988) - Tên thật là: Trần Văn Ninh. - Quê quán: Huế. - Các tác phẩm: Hận chiến trường, quê mẹ, ngậm ngải tìm trầm, những giọt nước biển.... → Sáng tác của Thanh Tịnh toát lên vẻ đẹp đằm thắm, tình cảm êm dịu, trong trẻo, nhẹ nhàng, sâu lắng. - Năm 2007, Ông được tặng giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật. b/ Tác phẩm - “Tôi đi học” in trong tập “Quê mẹ” xuất bản 1941. - Bố cục: 4 phần + Phần 1: Từ đầu đến "tôi đi học": Khởi nguồn của nỗi nhớ + Phần 2: Tiếp theo đến "Trên ngọn núi": Tâm trạng và cảm giác của nhân vật tôi trên đường đến trường + Phần 3: Tiếp theo đến "chút nào hết": Tâm trạng và cảm xúc của nhân vật tôi khi đứng trong sân trường và phải tời tay mẹ để vào lớp học + Phần 4: Còn lại: Tâm trạng của nhân vật Tôi khi vào lớp và đón nhận giờ học đầu tiên Các bạn có thể tham khảo thêm bài Tóm tắt truyện ngắn Tôi đi học 2. Đọc - hiểu văn bản Tôi đi họca/ Khởi nguồn nỗi nhớ - Thời điểm gợi nhớ: Cuối thu - ngày khai trường - Quang cảnh: + Lá rụng nhiều, những đám mây bàng bạc + Mấy em bé rụt rè cùng mẹ đến trường - Tâm trạng của nhân vật tôi khi nhớ lại kỉ niệm tựu trường: Náo nức, mơn man, tưng bừng, rộn rã → những từ láy có tính biểu cảm cao diễn tả sâu sắc, cụ thể, độc đáo những cảm xúc trong sáng, nảy nở trong lòng b/ Cảm xúc của nhân vật tôi trong buổi tựu trường đầu tiên - Khi cùng mẹ đi trên đường tới trường + Có sự thay đổi lớn trong lòng + Thấy mình lớn lớn, nhận thức nghiêm túc hơn + Cảm thấy trang trọng, đứng đắn với bộ quần áo mới, vở mới + Muốn được chững chạc - Tâm trạng và cảm giác của nhân vật tôi khi đứng giữa sân trường + Cảm thấy mình bé nhỏ so với trường + Lo sợ, ngập ngừng và thầm mong được như học trò cũ + Khi xếp hàng: chơ vơ, muốn bước nhanh mà toàn thân cứ run, dềnh dàng chân co, chân duỗi → Những cảm xúc tự nhiên, rất đáng nhớ, đáng yêu - Cảm giác và tâm trạng của nhân vật tôi khi ngồi vào bàn học đón tiết học đầu tiên + Cái gì cũng cảm giác lạ, hay thấy cái gì cũng thân thiết và gần gũi, vừa ngỡ ngàng, vừa tự tin → có sự thay đổi lớn trong tâm trí nhân vật + Hình ảnh gợi nhớ những ngày trẻ thơ chơi bơi hoàn toàn đã chấm dứt, bước sang một giai đoạn mới: làm người lớn → hình ảnh có ý nghĩa tượng trưng + Hình ảnh "dòng chữ của thầy trên bảng" thể hiện niềm tự hào, gợi ra những cảm xúc đẹp, đáng nhớ về một thời niên thiếu: tôi đi học → những tình cảm, cảm xúc đáng nhớ, đáng trân trọng và lưu giữ trong tâm hồn mỗi người. - Cảm nhận về thái độ, cử chỉ của người lớn đối với các em trong lần đầu tiên đi học + Phụ huynh: Chuẩn bị ân cần, chu đáo → lo lắng, hồi hộp cùng các em + Thầy giáo: vui vẻ, giàu tình yêu thương + Ông Đốc: từ tốn, bao dung → Quan tâm, chăm sóc chu đáo cho những học trò bé bỏng ⇒ đem đến sự ấm áp, giúp các em tự tin, vững vàng hơn * Tổng kết Nội dung: Những rung động tinh tế, những kỉ niệm trong sáng của tuổi học trò trong buổi tựu trường đầu tiên Nghệ thuật - Hình ảnh so sánh giàu gợi cảm - Truyện bố cục theo dòng hồi tưởng, cảm nghĩ của nhân vật tôi theo trình tự thời gian - So sánh kết hợp hài hòa giữa kể và tả, với bộc lộ tâm trạng, cảm xúc 3. Dàn ý phân tích truyện ngắn Tôi đi học của Thanh Tịnh1. Mở bài Giới thiệu tác giả Thanh Tịnh, truyện ngắn tôi đi học và dẫn dắt vào nhân vật tôi. 2. Thân bài Dòng cảm xúc được thể hiện theo trình tự thời gian: cậu bé được mẹ âu yếm dắt tay dẫn đi trên con đường tới trường, say mê nhìn ngắm ngôi trường; hồi hộp nghe thầy gọi tên, lo lắng khi phải rời tay mẹ để cùng các bạn vào lớp nhận chỗ của mình và học giờ học đầu tiên. Thời gian: cuối thu, khi lá vàng rơi và nhìn thấy mấy em nhỏ rụt rè nấp dưới nón mẹ lần đầu tiên đi đến trường → nhớ về ngày đầu tiên đi học của mình. (Buổi mai hôm ấy, một buổi mai đầy sương thu và gió lạnh. Mẹ tôi âu yếm nắm lấy tay tôi dẫn đi trên con đường làng dài và hẹp). Dòng cảm xúc khởi nguồn từ tâm trạng bồi hồi và cảm giác mới mẻ trong ngày đi học đầu tiên: Được mẹ mặc cho bộ quần áo mới, thấy mình đã là người lớn. Mọi cử chỉ, hành động đều trở nên lúng túng, vụng về. Trí óc non nớt của cậu không thể hình dung ra được những điều gì xảy ra hằng ngày trong ngôi trường đẹp đẽ kia. Tâm trạng lo sợ phập phồng, khao khát tìm hiểu, ước muốn được biết bạn, biết thầy trong ngày đầu đi học giờ đây vẫn hiển hiện rõ nét trong kí ức nhà văn. → Dòng cảm xúc của nhân vật “tôi” được tạo nên từ cảm xúc trong sáng, hồn nhiên và bút pháp nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật tinh tế của nhà văn. Thanh Tịnh đã nói thay tất cả chúng ta cái cảm giác kì diệu của buổi học đầu tiên đã trở thành kỉ niệm đẹp đẽ, để lại ấn tượng sâu sắc trong cuộc đời mỗi người. 3. Kết bài Khái quát lại dòng cảm xúc của nhân vật, đồng thời rút ra nhận xét của bản thân. 4. Dòng cảm xúc của nhân vật tôi trong Tôi đi học của Thanh Tịnh1/ Mở bài: Giới thiệu vấn đề (“Hằng năm cứ vào cuối thu, lá ngoài đường rụng nhiều và trên không có những đám mây bàng bạc, lòng tôi lại nao nức những kỉ niệm mơn man của buổi tựu trường…”.Những câu văn ấy của Thanh Tịnh đã xuất hiện trên văn đàn Việt Nam hơn sáu mươi năm rồi! Thế nhưng “Tôi đi học” vẫn là một trong những áng văn gợi cảm, trong trẻo đầy chất thơ của văn xuôi quốc ngữ Việt Nam. Không những thế, tác phẩm còn in đậm dấu ấn của Thanh Tịnh – một phong cách trữ tình nhẹ nhàng, nhiều mơ mộng và trong sáng. Dòng cảm xúc của nhân vật “tôi” trong truyện vẫn đầy ắp trong tâm trí ta những nét thơ ngây đáng yêu của trẻ thơ trong buổi đầu đến lớp.) 2/ Thân bài: - Giới thiệu sơ lược về truyện ngắn và cảm xúc của nhân vật “tôi”. - Phân tích dòng cảm xúc của nhân vật “tôi” và phát biểu cảm nghĩ: + Không gian trên con đường làng đến trường được cảm nhận có nhiều khác lạ. Cảm giác thích thú vì hôm nay tôi đi học. + Cảm giác trang trọng và đứng đắn của “tôi”: đi học là được tiếp xúc với một thế giới mới lạ, khác hẳn với đi chơi, đi thả diều + Cảm nhận của nhân vật “tôi” và các cậu bé khi vừa đến trường: không gian của ngôi trường tạo ấn tượng lạ lẫm và oai nghiêm khiến các cậu cùng chung cảm giác choáng ngợp. + Hình ảnh ông đốc hiền từ nhân hậu và nỗi sợ hãi mơ hồ khi phải xa mẹ khiến các cậu khi nghe đến gọi tên không khỏi giật mình và lúng túng. + Khi vào lớp “tôi” cảm nhận một cách tự nhiên không khí gần gũi khi được tiếp xúc với bạn bè cùng trang lứa. Bài học đầu đời và buổi học đầu tiên khơi dậy những ước mơ hòa trộn kỉ niệm và mơ ước tương lai như cánh chim sẽ được bay vào bầu trời cao rộng. - Những cảm xúc hồn nhiên của ngày đầu tiên đi học là kỉ niệm đẹp đẽ và thiêng liêng của một đời người. Giọng kể của nhà văn giúp ta được sống cùng những kỉ niệm. - Chất thơ lan tỏa trong mạch văn, trong cách miêu tả, kể chuyện và khắc họa tâm lí đặc sắc làm nên chất thơ trong trẻo nhẹ nhàng cho câu chuyện. 3/ Kết bài: Nêu cảm nhận (Truyện ngắn Tôi đi học của Thanh Tịnh còn đọng mãi trong ta kỉ niệm đầu đời trong sáng hồn nhiên, ghi lại khoảnh khắc thật đẹp trong tâm hồn tuổi thơ. Những trang văn tinh tế, giàu sức biểu cảm sẽ còn làm biết bao thế hệ học sinh xúc động.) ----------------------------------------------- Với nội dung bài Tôi đi học các bạn học sinh cùng quý thầy cô cần nắm vững kiến thức về hoàn cảnh sáng tác, giá trị nội dung, nghệ thuật và nhân đạo được tác giả truyền tải qua tác phẩm Tôi đi học.... Như vậy VnDoc đã giới thiệu nội dung bài Lý thuyết Ngữ văn 8: Tôi đi học. Ngoài ra các bạn có thể xem thêm chuyên mục Lý thuyết môn Ngữ Văn 8, Soạn bài lớp 8, Văn mẫu lớp 8, Giải Vở bài tập Ngữ Văn 8, Soạn văn 8 siêu ngắn. |
