Hướng dẫn sử dụng cột bơm xăng dầu hải bình

Xăng được để trong trụ xăng? Không có đâu, trụ xăng thật ra đóng vai trò như một "bộ cáp sạc" cho phương tiện giao thông. Còn xăng thì được trữ ở chỗ khác bên dưới trụ bơm xăng.

Hệ thống trụ bơm xăng không chỉ ở Việt Nam mà khắp thế giới đều được vận hành với một phương thức: Rút xăng từ bể chứa rồi bơm ra cho khách lẻ, sau đó nạp lại bể chứa ở một ngưỡng nhất định. Gần đây hay có các thông báo hết xăng tức nghĩa là bồn chứa không còn ở mức đủ xăng như thông thường, phải đổ nhỏ giọt để kiểm soát lượng xăng tồn đọng.

Hoặc do các trụ đổ xăng không còn hoạt động đầy đủ. Tương tự như khi sạc điện thoại bị chậm, một là do nguồn điện có vấn đề, chập chờn, hai là do công suất cáp, sạc kém nên chậm.

Hướng dẫn sử dụng cột bơm xăng dầu hải bình

Ở mỗi trạm xăng, bên dưới lòng đất sẽ là một bồn chứa từ 25 mét khối với nhiều lớp cách nhiệt, hút ẩm, chống va đập,... để bảo vệ bình xăng. Ở các trạm lớn thông thường sẽ có từ hai đến ba bể chứa để đảm bảo phục vụ đầy đủ cho phần nhiều trụ bơm xăng.

Xăng được bơm từ các bể chứa dưới đất

Để dẫn được xăng từ bồn dưới đất lên đến trụ để đổ xăng, các cây xăng cần trang bị hệ thống bơm. Hiện tại có hai loại hình bơm được sử dụng: Bơm lặn (submersible) và bơm hút. Bơm lặn (submersible pump) là dạng máy bơm được đặt trong bồn xăng, được "ngâm mình" trong bể xăng và sử dụng một hệ thống quạt bơm để "đẩy" xăng lên trên vòi hút.

Hướng dẫn sử dụng cột bơm xăng dầu hải bình

Bơm hút (suction pump) tận dụng sự chênh lệch áp lực để bơm xăng lên trên vòi. Hệ thống gồm một ống sẽ được đặt bên trong bể xăng, một chiếc mô-tơ sẽ được đặt trên bề mặt của xăng sao cho vừa đủ để hút không khí khỏi ống hút, vốn dựa trên sự thay đổi áp suất đột ngột. Sức nặng của không khí xung quanh sẽ ép cho phần xăng phải chạy lên đường ống hút vốn đang được hút không khí. Cách này hoạt động y hệt như lúc chúng ta hút ống hút.

Sau khi đã hút được xăng từ bể, xăng sẽ đi theo hướng ống dẫn xăng để đi lên vòi bơm khi đã được bóp cò nhằm mở van xả. Tương tự như cách các vòi nước trong nhà lấy nước từ bồn và được bơm, chỉ cần xả vòi là có xài.

Hướng dẫn sử dụng cột bơm xăng dầu hải bình

Không chỉ dừng lại ở phương thức hoạt động như vòi nước, vòi bơm xăng còn được trang bị một cơ chế để ngăn chặn xăng không chảy ngược lại vào bồn chứa. Hay nói cách khác là bồn chứa chỉ có thể bơm được một chiều, còn lượng xăng dư sau khi đổ sẽ được lưu lại trong ống dẫn xăng và được khoá bởi một van khoá Check Valve. Van này được đặt ở đầu ống dẫn xăng, khi đóng sẽ tạo một áp suất hút ở đầu vòi để xăng vẫn nằm trong ống để không có một giọt xăng nào rỉ ra, giống như cách bạn chặn đầu ống hút trong ly để nước vẫn tiếp tục trong ống dù không ai hút nó lên,

Việc đảm bảo xăng không bị chảy ngược vào trong bồn chủ yếu để bảo vệ hệ thống bơm xăng và tối ưu tốc độ đổ xăng cho khách hàng tiếp theo khi xăng đã có sẵn trong ống chỉ cần bóp là có ngay, không cần phải đợi bơm từ đầu. Nếu để xăng chảy ngược vào trong, có nhiều nguy cơ sẽ kèm theo đó là bụi bẩn từ bên ngoài, làm ảnh hưởng chất lượng xăng tổng thể và nguy hại đến động cơ bơm xăng.

Nếu xăng không chứa trong trụ bơm, thì trụ bơm để làm gì?

Trụ bơm về bản chất chỉ có tác dụng giữ ống bơm xăng và và hiển thị lượng xăng đã bơm cùng với giá tiền. Có một bộ phận ở vòi bơm xăng, gọi là flow meter (công tơ đo dòng chảy) được gắn ở phần tiếp xúc giữa ống xăng và vòi bơm để đo dòng chảy, bộ phận này được làm như một lồng sắt hoặc nhôm, bên trong có một bộ phận rô-tơ đơn giản để tính lượng xăng đi qua.

Hướng dẫn sử dụng cột bơm xăng dầu hải bình

Lượng xăng đã tính sau đó sẽ được chuyển qua bộ phận đếm số và hiển thị trên trụ. Bộ phận đếm số này không chỉ hiện thị số mà còn tính bù trừ theo nhiệt độ môi trường để đưa ra lượng xăng chính xác nhất cho khách hàng. Đối với những bên muốn "hack" lượng xăng thì họ sẽ cài một loại mạch có khả năng "chỉnh" phần đếm số để hiển thị sai với thực tế.

Ngoài ra, vòi bơm xăng còn có bộ phận kiểm soát dòng xăng để tránh xăng được bơm vào xe quá đầy sẽ gây "xì", tràn xăng. Bộ phận này là một đường ống nhỏ ở bên trong đường ống chính của đầu vòi bơm xăng, khi đổ ở ngưỡng đầy bình, xăng khi đó sẽ tràn vào phần ống nhỏ, sau đó áp suất của ống nhỏ thay đổi sẽ dẫn đến kích hoạt rờ le bên trong ống bơm xăng, khiến cho phần van bơm xăng sẽ tự động đóng lại, tránh đổ quá lố.

Hướng dẫn sử dụng cột bơm xăng dầu hải bình
Cấu tạo phức tạp của vòi bơm xăng

Có thể thấy, trụ bơm xăng nhìn đơn giản nhưng chứa đựng rất nhiều công nghệ khác nhau mục đích chính là để quá trình đổ xăng được an toàn, thuận tiện hơn. Có thể thấy được có nhiều sự tương đồng giữa bộ sạc điện thoại và trụ bơm xăng, đều có tác dụng dẫn truyền và kiểm soát dòng năng lượng khi nạp cho phương tiện/điện thoại.