Bài toán nhận biết chất chứa nhôm al lớp 9

Giải bài tập trang 57, 58 SGK Hóa lớp 9: Nhôm với lời giải chi tiết rõ ràng giúp các em học sinh nắm chắc được những kiến thức căn bản của bài học để hiểu rõ hơn về tính chất vật lý, hóa học của nhôm trong chương trình SGK môn Hóa. Sau đây mời các em cùng tham khảo.

  1. Tóm tắt lý thuyết
  1. TÍNH CHẤT VẬT LÍ

Nhôm là kim loại màu trắng bạc, dẻo, dẫn điện và dẫn nhiệt tốt. Nhôm là kim loại nhẹ (D = 2,7g/cm3), mềm, nóng chảy ở 660°C.

II. TÍNH CHẤT HÓA HỌC

1. Tính chất của một kim loại

  1. Tác dụng với oxi và một số phi kim.

4Al + 3O2 → 2Al2O3 ở điều kiện thường, nhôm phản ứng với oxi tạo thành lớp Al2O3 mỏng bền vững, lớp oxit này bảo vệ đồ vật bằng nhôm, không cho nhôm tác dụng oxi trong không khí, nước.

2Al + 3Cl2 → 2AlCl3

  1. Tác dụng với axit (HCl, H2SO4 loãng,..)

2Al + 6HCl → 2AlCl3 + 3H2

Chú ý: Nhôm không tác dụng với H2SO4, HNO3 đặc, nguội,

  1. Tác dụng với dung dịch muối của kim loại yếu hơn.

AI + 3AgNO3 -> Ag(NO3)3 + 3Ag

2. Tính chất hóa học riêng của nhôm.

Do lớp oxit nhôm bị hòa tan trong kiềm nên nhôm phản ứng với dung dịch kiềm.

III. SẢN XUẤT NHÔM

Nguyên liệu để sản xuất nhôm là quặng bôxit có thành phần chủ yếu là Al2O3. Sau khi đã loại bỏ tạp chất, người ta điện phân Al2O3 nóng chảy (có pha thêm chất criolit có tác dụng làm giảm nhiệt độ nóng chảy của nhôm oxit), thu được nhôm.

  1. Giải bài tập SGK Hóa lớp 9 trang 57, 58

Bài 2. (SGK Hóa 9 trang 58)

Thả một mảnh nhôm vào các ống nghiệm chứa các dung dịch sau:

  1. MgSO4; b) CuCl2; c) AgNO3; d) HCl.

Cho biết hiện tượng xảy ra. Giải thích và viết phương trình hoá học.

Giải bài 2:

  1. Không có phản ứng, vì Al hoạt động hóa học kém hơn Mg, không đẩy được magie ra khỏi muối.
  1. Có chất rắn màu đỏ bám vào lá nhôm, màu xanh lam của dung dịch nhạt dần. Vì Al hoạt động mạnh hơn Cu, nên đẩy đồng ra khỏi dung dịch muối, tạo thành Cu (màu đỏ) bám vào lá nhôm.

2A1 + 3CuCl2 -> 2AlCl3 + 3Cu↓

  1. Có chất rắn màu trắng bám vào lá nhôm. Vì Al hoạt động hóa học mạnh hơn Ag, nên đẩy bạc ra khỏi muối, tạo thành Ag (màu trắng) bám vào lá nhôm.

Al + 3AgNO3 -> Al(NO3)3 + 3Ag↓

  1. Có khí thoát ra, nhôm bị hòa tan dần. Vì nhôm đứng trước hiđro nên phản ứng với axit HCl, tạo thành muối nhôm clorua, tan và giải phóng khí hiđro.

2Al + 6HCl -> 2AlCl3 + 3H2↑

Bài 3. (SGK Hóa 9 trang 58)

Có nên dùng xô, chậu, nổi nhôm để đựng vôi, nước vôi tôi hoặc vữa xây dựng không? Hãy giải thích.

Giải bài 3:

Không nên. Vì vôi, nước vôi hoặc vữa xây dựng đều có chứa Ca(OH)2 là chất kiềm, chất này sẽ phá hủy dần các đồ vật bằng nhôm do có xảy ra các phản ứng.

Al2O3 + Ca(OH)2→Ca(AlO2)2 + H2O

2Al + Ca(OH)2 + H2O →Ca(AlO2)2 + 3H2

Bài 4. (SGK Hóa 9 trang 58)

Có dung dịch muối AlCl3 lẫn tạp chất là CuCl2. Có thể dùng chất nào sau đây để làm sạch muối nhôm? Giải thích và viết phương trình hoá học.

  1. AgNO3; b) HCl; c) Mg; d)Al; e) Zn.

Giải bài 4:

Để làm sạch muối nhôm, ta phải loại bỏ đồng ra khỏi dung dịch và không đưa tạp chất khác vào.

Chất đó là nhôm, vì Al hoạt dộng hóa học mạnh hơn Cu, đẩy đồng ra khỏi dung dịch, tạo thành đồng kim loại Cu.

2Al + 3CuCl2 -> 2AlCl3 + 3Cu

Bài 5. (SGK Hóa 9 trang 58)

Thành phần hoá học chính của đất sét là: Al2O3. 2SiO2.2H2O. Hãy tính phần trăm khối lượng của nhôm trong hợp chất trên.

HS tự giải.

Bài 6. (SGK Hóa 9 trang 58)

Để xác định thành phần phần trăm khối lượng của hỗn hợp A gồm bột nhôm và bột magie, người ta thực hiện hai thí nghiệm sau:

Thí nghiệm 1: Cho m gam hỗn hợp A tác dụng hết với dung dịch H2SO4 loãng dư, thu được 1568ml khí ở điều kiện tiêu chuẩn.

Thí nghiệm 2: Cho m gam hỗn hợp A tác dụng với dung dịch NaOH dư, sau phản ứng thấy còn lại 0,6 gam chất rắn.

Hoá học 9 Bài 18: Nhôm giúp các em học sinh lớp 9 nắm vững kiến thức về tính chất vật lí, tính chất hóa học và ứng dụng của nhôm. Đồng thời giải nhanh được các bài tập Hóa học 9 chương 2 trang 57, 58.

Việc giải Hóa 9 bài 18 trước khi đến lớp các em nhanh chóng nắm vững kiến thức hôm sau ở trên lớp sẽ học gì, hiểu sơ qua về nội dung học. Đồng thời giúp thầy cô tham khảo, nhanh chóng soạn giáo án cho học sinh của mình. Vậy sau đây là nội dung chi tiết tài liệu, mời các bạn cùng tham khảo tại đây.

Hoá học 9 Bài 18: Nhôm

Tóm tắt lý thuyết Hoá 9 Bài 18: Nhôm

I. Tính chất vật lý của nhôm

Kim loại có màu trắng bạc, có ánh kim nhẹ.

Dẫn điện, dẫn nhiệt tốt.

Có tính dẻo, dễ dát mỏng, kéo sợi.

II. Tính chất hóa học của nhôm

1. Các tính chất của kim loại

  1. Tác dụng với phi kim

Với oxi: 4Al + 3O2 2Al2O3

Với clo: 2Al + 3Cl2 2AlCl3

Với lưu huỳnh: 2Al + 3S Al2S3

  1. Tác dụng với axit

Phản ứng với HCl, H2SO4 loãng

Phản ứng với H2SO4 đặc, nóng; HNO3 đặc

Không phản ứng với H2SO4 đặc, nguội; HNO3 đặc nguội

  1. Tác dụng với dung dịch muối

Đẩy kim loại đứng sau ra khỏi dung dịch muối:

2Al + 3FeSO4 → Al2(SO4)3 + Fe

2. Tính chất riêng của Al

Tác dụng với dung dịch kiềm tạo thêm muối + khí hidro

2Al + 2NaOH + 2H2O → 2NaAlO3

Dùng phản ứng để nhận biết Al

III. Sản xuất nhôm

Nguyên liệu: Quặng boxit (Al2O3)

Phương pháp: Điện phân hỗn hợp nóng chảy nhôm oxit và criolit

Phản ứng:

2Al2O3 2Al + 3O2

IV. Ứng dụng của Al

Sản xuất đồ dùng gia đình

Dây dẫn điện, vật liệu xây dựng

Công nghiệp máy bay, ô tô, tàu vũ trụ.

Giải bài tập Hóa 9 Bài 18 trang 57, 58

Câu 1

Hãy điền vào bảng những tính chất tương ứng với những ứng dụng của nhôm:

Tính chất của nhômỨng dụng của nhôm1Làm dây dẫn điện2Chế tạo máy bay, ô tô, xe lửa, ...3Làm dụng cụ gia đình: nỗi, xoong, ...

Gợi ý đáp án

TÍNH CHẤT CỦA NHÔMỨNG DỤNG CỦA NHÔM1Dẫn điện tốtLàm dây dẫn điện2Nhẹ, bềnChế tạo máy bay, ôtô, xe lửa,…3Tính dẻo, dẫn nhiệt tốt, nóng chảy ở to cao.Làm dụng cụ gia dụng: xoong, nồi, âm,...

Câu 2

Thả một mảnh nhôm vào các ống nghiệm chứa các dung dịch sau:

  1. MgSO4.
  1. CuCl2.
  1. AgNO3.
  1. HCl.

Cho biết hiện tượng xảy ra? Giải thích và viết phương trình hóa học.

Gợi ý đáp án

  1. Không có phản ứng, vì hoạt động hóa học của Mg > Al.
  1. Al tan dần, màu xanh lam của dung dịch nhạt dần, có chất rắn màu đỏ bám vào bề mặt nhôm.

2Al + 3CuCl2 → 2AlCl3 + 3Cu ↓

  1. Al tan dần, có chất rắn màu xám bám ngoài Al.

Al + 3AgNO3 → Al(NO3)3 + 3Ag ↓

  1. Có khí hiđro bay lên:

2Al + 6HCl → 2AlCl3 + 3H2 ↑ .

Câu 3

Có nên dùng xô, chậu, nồi nhôm để đựng vôi, nước vôi tôi hoặc vữa xây dựng không? Giải thích.

Gợi ý đáp án

Nếu dùng xô, chậu, nồi nhôm để đựng vôi, nước vôi hoặc vữa thì

Các dụng cụ này sẽ bị chóng hư vì trong vôi, nước vôi hoặc vữa đều có chứa Ca(OH)2 là một chất kiềm nên tác dụng được với Al2O3 (vỏ bọc ngoài các đồ dùng bằng nhôm), sau đó đến Al bị ăn mòn.

Phương trình phản ứng:

Al2O3 + Ca(OH)2 → Ca(AlO2)2 + H2O

2Al + Ca(OH)2 + 2H2O → Ca(AlO2)2 + 3H2 ↑ .

Câu 4

Có dung dịch muối AlCl3 lẫn tạp chất là CuCl2. Có thể dùng chất nào sau đây để làm sạch muối nhôm? Giải thích sự lựa chọn.

  1. AgNO3.
  1. HCl.
  1. Mg.
  1. Al.
  1. Zn.

Gợi ý đáp án

  1. Dùng Al để làm sạch muối nhôm vì:

2Al + 3CuCl2 → 2AlCl3 + 3Cu ↓

Câu 5

Thành phần chính của đất sét là Al2O3.2SiO2.2H2O. Hãy tính thành phần phần trăm theo khối lượng của Al có trogn hợp chất trên.

Gợi ý đáp án

M Al2O3.2SiO2.2H2O = 27.2 + 16.3 + 2.(28 + 16.2) + 2.(2 + 16) = 258 (g)

Câu 6

Để xác định thành phần phần trăm khối lượng của hỗn hợp A gồm bột nhôm và bột magie, người ta thực hiện hai thí nghiệm sau:

Thí nghiệm 1: Cho m gam hỗn hợp A tác dụng hết với dung dịch H2SO4 loãng dư, thu được 1568 ml khí ở điều kiện tiêu chuẩn.

Thí nghiệm 2: Cho m gam hỗn hợp A tác dụng với dung dịch NaOH dư, sau phản ứng thấy còn lại 0,6 gam chất rắn.