Giáo trình pháp luật đại cương Đại học Mở Hà Nội

Mục lục bài viết

  • 1. Giới thiệu tác giả
  • 2. Giới thiệu hình ảnh sách
  • 3. Tổng quan nội dung sách
  • 4. Đánh giá bạn đọc
  • 5. Kết luận

1. Giới thiệu tác giả

Cuốn "Giáo trình Đại cương về Nhà nước và pháp luật - Khoa Luật - Trường đại học quốc gia Hà Nội" do GS.TSKH. Đào Trí Úc - GS.TS. Hoàng Thị Kim Quế (đồng chủ biên).

2. Giới thiệu hình ảnh sách

Giáo trình pháp luật đại cương Đại học Mở Hà Nội

Giáo trình Đại cương về Nhà nước và pháp luật - Khoa Luật - Trường đại học quốc gia Hà Nội

Tác giả: GS.TSKH. Đào Trí Úc - GS.TS. Hoàng Thị Kim Quế (đồng chủ biên)

Nhà xuất bản Đại học quốc gia Hà Nội

3. Tổng quan nội dung sách

Nhà nước và pháp luật là những hiện tượng phức tạp, nhiều phương diện thể hiện. Vì vậy, mỗi mặt biểu hiện cũng như mỗi cách thức thể hiện của các yếu tố về nhà nước và pháp luật được những bộ môn khoa học pháp lý khác nhau nghiên cứu, lý giải. Sự ra đời của cuốn sách do GS.TSKH Đào Trí Úc, GS.TS Hoàng Thị Kim Quế đồng chủ biên là sự lý giải cho điều đó.

Giáo trình Đại cương về nhà nước và pháp luật là kết quả nghiên cứu, biên soạn của tập thể tác giả là giảng viên Khoa Luật - Đại học quốc gia Hà Nội.Giáo trình cung cấp những kiến thức cơ bản nhất về nhà nước và pháp luật; Giúp người học có thể nắm bắt các vấn đề pháp luật một cách thuận lợi với hàm lượng thông tin có tính khái quát cao, chắt lọc từ những kiến thức pháp luật chuyên ngành.

Vai trò của môn học Đại cương nhà nước và pháp luật thể hiện trước hết ở khả năng khái quát hóa, tìm kiếm, giới thiệu những kiến thức có tính cốt lõi và có tính hệ thống cao. Những kiến thức chung đó có nguồn gốc xuất xứ từ các lĩnh vực pháp luật chuyên ngành, chẳng hạn như các khái niệm quan hệ pháp luật, trách nhiệm pháp lý, quy phạm, chế định pháp luật v.v… vốn là các khái niệm của Luật Dân sự; khái niệm “hành vi pháp luật, vi phạm pháp luật” được khái quát hóa và hình thành từ quá trình nghiên cứu về cấu trúc của các hành vi tội phạm – cơ sở của trách nhiệm hình sự. Ý nghĩa của môn học Đại cương nhà nước và pháp luật được xác định về mặt nhận thức lý luận cũng như về mặt thực tiễn.

- Về mặt nhận thức lý luận, với hàm lượng thông tin có tính khái quát cao, chắt lọc từ những kiến thức pháp luật chuyên ngành, Đại cương về nhà nước và pháp luật giúp cho việc nắm bắt các vấn đề pháp luật chuyên ngành một cách thuận lợi, những thông tin, kiến thức của nó bảo đảm tính súc tích, cô đọng, dễ nhớ.

- Về mặt thực tiễn, môn học Đại cương nhà nước và pháp luật có đối tượng phục vụ chủ yếu là những người học không chuyên về luật. Hiểu biết về nhà nước và pháp luật ở mức độ và hình thức của chương trình đại cương sẽ là hành trang hữu ích cho mọi công dân bên cạnh những hiểu biết, những kiến thức khác mà một con người hiện đại – chủ thể của các hoạt động kinh tế, xã hội, chính trị v.v… cần có trong thời đại ngày nay.

Cuốn giáo trình được biên soạn với cấu trúc chương mục như sau:

Phần thứ nhất: Những vấn đề cơ bản về Nhà nước và pháp luật

Chương 1: Nguồn gốc, bản chất, các đặc trưng và hình thức nhà nước

Chương 2: Bộ máy, chức năng nhà nước, chế độ chính trị

Chương 3: Nguồn gốc, thuộc tính, bản chất, chức năng, vai trò pháp luật và các kiểu pháp luật

Chương 4: Nhà nước pháp quyền và Quyền con người

Chương 5: Hệ thống pháp luật

Chương 6: Xây dựng pháp luật, thực hiện pháp luật, quan hệ pháp luật

Chương 7: Ý thức pháp luật, văn hóa pháp luật và giáo dục pháp luật

Chương 8: Hành vi pháp luật, vi phạm pháp luật, trách Nghiem pháp lý

Chương 9: Các hệ thống pháp luật lớn trên thế giới

Phần thứ hai: Những vấn đề cơ bản về các ngành luật trong hệ thống pháp luật Việt Nam

Chương 10: Luật hiến pháp và luật hành chính

Chương 11: Luật hình sự và tố tụng hình sự

Chương 12: Luật dân sự, luật tố tụng dân sự, luật hôn nhân và gia đình

Chương 13: Luật lao động và an sinh xã hội

Chương 14: Luật đất đai và luật môi trường

Chương 15: Luật thương mại

Chương 16: Luật tài chính và luật ngân hàng

Chương 17: Luật quốc tế và luật tư pháp quốc tế

Ý nghĩa, vai trò của môn học Đại cương về nhà nước và pháp luật

Môn học Đại cương về nhà nước và pháp luật cung cấp những kiến thức cơ bản nhất về nhà nước và pháp luật: những quy luật chung nhất, những phạm trù, khái niệm chủ yếu nhất, những mối liên hệ phổ biến nhất của nhà nước và pháp luật. Môn học này giúp chúng ta lý giải về bản chất đích thực, tính chất, đặc trưng, hình thái biểu hiện, vị trí, vai trò, chức năng, nhiệm vụ của nhà nước cũng như của các thiết chế nhà nước; những đặc trưng chủ yếu, những chức năng cơ bản của pháp luật, các hình thức tồn tại của pháp luật, các chế định pháp luật, ngành luật và hệ thống pháp luật; sự tương tác của pháp luật với đạo đức, văn hóa và các phạm trù xã hội khác.

Môn học Đại cương về nhà nước và pháp luật cũng sẽ giúp nhìn nhận được mối liên hệ giữa nhà nước với các thiết chế chính trị, xã hội và với kinh tế, nhằm thấy rõ và để tìm kiếm những giải pháp tốt nhất cho việc phát huy vai trò điều tiết và quản lý của nhà nước đối với quá trình phát triển kinh tế - xã hội; xác định đúng đắn giới hạn tác động và can thiệp, hỗ trợ của nhà nước đối với đời sống kinh tế - xã hội nhằm kiến tạo và thúc đẩy phát triển.

Qua môn học này, người học sẽ nắm được một cách toàn diện, có hệ thống về phương thức tổ chức và hoạt động, hiệu lực và hiệu quả thực tế của các thiết chế quyền lực nhà nước, những thước đo, những tác nhân của hiệu lực và hiệu quả hoạt động của bộ máy nhà nước.

Những kiến thức đại cương về nhà nước và pháp luật giúp người học hiểu rõ hơn về nội dung và ý nghĩa của Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa đã và đang được triển khai xây dựng và hoàn thiện ở nước ta. Tìm hiểu về Nhà nước pháp quyền sẽ giúp hiểu rõ hơn về các giá trị đích thực của pháp luật đối với nhà nước, xã hội và đối với mỗi con người; giúp khám phá những giá trị và khả năng to lớn của pháp luật và các cơ chế pháp lý trong việc duy trì và bảo đảm sự an toàn pháp lý cho con người, thúc đẩy việc tôn trọng, bảo đảm và bảo vệ quyền con người, quyền công dân; bảo đảm môi trường ổn định nhất và tin cậy nhất cho con người trong việc thực hiện các quyền hợp pháp và lợi ích chính đáng của mình; kích thích tính tích cực của xã hội và ý thức về trách nhiệm công dân; giúp chúng ta chủ động tạo ra được những điều kiện cần thiết cho việc bảo đảm hiệu lực và hiệu quả thực tế của các quy định pháp luật, những con đường và điều kiện để cho pháp luật có thể đi vào cuộc sống, phát huy hiệu lực của nó.

Môn học Đại cương nhà nước và pháp luật bao gồm những kiến thức về hành vi pháp luật và về trách nhiệm pháp lý với tính cách là hậu quả của hành vi của con người. Những kiến thức đó chẳng những cần cho việc củng cố lòng tin của mỗi người vào việc làm đúng đắn, hợp pháp của mình mà còn tránh được những hành vi sai trái, không phù hợp với pháp luật và thậm chí là vi phạm pháp luật ở những mức độ khác nhau. Ý thức và lối sống tôn trọng và chấp hành pháp luật là tiền đề cho một lối sống tích cực và chủ động, là nhân tố có tác dụng hạn chế các tiêu cực xã hội, đẩy lùi các tệ nạn xã hội.

Môn học Đại cương nhà nước và pháp luật cũng giúp mở rộng tầm nhìn ra thế giới thông qua việc mô tả những đường nét cơ bản nhất của các hệ thống pháp luật lớn trên thế giới. Những hiểu biết về nguồn gốc, quá trình phát triển, những đặc điểm khác biệt và quá trình tương tác, xích lại gần nhau của các hệ thốngpháp luật trong một thế giới phẳng và trong nền thương mại toàn cầu là hành trang cực kỳ cần thiết của mỗi người trong thời đại hội nhập.

Các phương pháp nghiên cứu

Các phương pháp nghiên cứu về nhà nước và pháp luật thường được sử dụng phổ biến gồm phương pháp phân tích văn bản, phương pháp lịch sử, phương pháp luật học so sánh, phương pháp điều tra xã hội học, phương pháp thống kê…

So sánh là phương pháp đặt một số đối tượng nghiên cứu vào cùng tầm nhìn của người nghiên cứu nhằm tìm ra những nét chung, tương đồng và những nét riêng, đặc thù của các đối tượng nghiên cứu. Chẳng hạn, so sánh quy định về tuổi chịu trách nhiệm hình sự theo Bộ luật Hình sự Việt Nam với quy định tương tự trong Bộ luật Hình sự của Trung Quốc.

Phương pháp xã hội học được thực hiện trong quá trình nghiên cứu các vấn đề về nhà nước và pháp luật thông qua các phương pháp cụ thể như phát và nhận ý kiến qua phiếu điều tra (điều tra định lượng), quan sát, phỏng vấn, tọa đàm (điều tra định tính). Đây là cách làm rất thông dụng nhằm “đo lường” về các mặt tổ chức và hoạt động của nhà nước, hiệu lực, hiệu quả của pháp luật, đánh giá trình độ hiểu biết và nhận thức về pháp luật của người dân v.v…

Khi sử dụng phương pháp thống kê, chúng ta có thể thu được những thông số có tính chất định lượng về các vấn đề và hiện tượng về nhà nước và pháp luật, chẳng hạn như tình hình tội phạm và các vi phạm pháp luật, tình hình ly hôn hay bạo lực gia đình; thu nhập của người dân hay của một nhóm người làm công ăn lương v.v…

Phương pháp lịch sử dựa trên việc so sánh trạng thái, tính chất của một sự việc, một hiện tượng pháp lý trong diễn tiến theo lịch đại, so sánh theo chiều dọc, nhằm rút ra những kết luận cần thiết về đối tượng nghiên cứu. Chẳng hạn, nghiên cứu chế độ quan chế thời kỳ trị vì của vua Lê Thánh Tông cung cấp những kiến thức lịch sử cho những ai quan tâm nghiên cứu về chế độ công chức và công vụ hiện nay.

4. Đánh giá bạn đọc

Giáo trình "Đại cương về nhà nước và pháp luật" hướng tới đối tượng chủ yếu là những người học không chuyên về luật. Do đó, với những kiến thức về nhà nước và pháp luật ở mức độ và hình thức của chương trình đại cương sẽ là hành trang hữu ích cho mọi công dân trong các hoạt động của đời sống kinh tế, chính trị và xã hội.

Đây là học liệu quan trọng và cần thiết phục vụ học tập và giảng dạyđốicủa sinh viên, học viên tham gia đào tạo tại Khoa Luật Trường Đại học quốc gia Hà Nội, đồng thời đây cũng là tài liệu tham khảo hữu ích đối với bạn đọc có nhu cầu tìm hiểu về lĩnh vực này.

5. Kết luận

Hy vọng những chia sẻ trên đây của chúng tôi sẽ là một nguồn tư liệu đánh giá chất lượng sách hiệu quả tin cậy của bạn đọc.Nếu thấy chia sẻ của chúng tôi hữu ích, bạn hãy lan tỏa nó đến với nhiều người hơn nhé!Chúc các bạn đọc sách hiệu quả và thu được nhiều thông tin hữu ích từ cuốn sách“Giáo trình Đại cương về Nhà nước và pháp luật - Khoa Luật - Trường đại học quốc gia Hà Nội".