Ví dụ về thực hiện pháp luật

Thực hiện pháp luật là quá trình hoạt động có mục đích mà các chủ thể pháp luật bằng hành vi của mình thực hiện các qui định pháp luật trong thực tế đời sống.

Các hình thức thực hiện pháp luật

+ Tuân thủ pháp luật: là hình thức thực hiện những qui phạm pháp luật mang tính chất ngăn cấm bằng hành vi thụ động, trong đó các chủ thể pháp luật kiềm chế không làm những việc mà pháp luật cấm.

Ví dụ: một công dân không thực hiện những hành vi tội phạm được qui định trong bộ luật hình sự, tức là công dân đó tuân thủ những qui định của bộ luật này.

+ Thi hành pháp luật: là hình thức thực hiện những qui định trao nghĩa vụ bắt buộc của pháp luật một cách tích cực trong đó các chủ thể thực hiện nghĩa vụ của mình bằng những hành động tích cực.

Ví dụ: một người thấy người khác đang lâm vào tình trạng có thể nguy hiểm đến tính mạng và người đó cứu giúp, tức là người đó đã bằng hành động tích cự thi hàng qui định về nghĩa vụ công dân của pháp luật nói chung và của luật hình sự nói riêng.

READ:  Khái niệm hợp đồng đân sự- PLĐC

+ Sử dụng pháp luật: là hình thức thực hiện những qui định về quyền chủ thể của pháp luật, trong đó các chủ thể pháp luật chủ động, tự mình quyết định việc thực hiện hay không thực hiện điều mà pháp luật cho phép.
– Như vậy hình thức này khác với 2 hình thức trên ở chỗ chủ thể không bị buộc không được làm hoặc phải làm một việc nào đó mà được tự do lựa chọn theo ý chí của mình.

Ví dụ: việc thực hiện các quyền bầu cử và ứng cử, quyền khiếu nại và tố cáo…

+ Áp dụng pháp luật: là hình thức thực hiện pháp luật, trong đó nhà nước thông qua cơ quan có thẩm quyền hoặc nhà chức trách tổ chức cho các chủ thể pháp luật thực hiện những qui định pháp luật hoặc chính hành vi của mình căn cứ vào những qui định của pháp luật để ra các quyết định làm phát sinh, thay đổi, đình chỉ hay chấm dứt một quan hệ pháp luật.

Ví dụ: cơ quan NN có thẩm quyền áp dụng pháp luật tuyên phạt

Pháp luật đóng vai trò quan trọng trong đời sống, xã hội, chính vì vậy việc tuân thủ pháp luật có ý nghĩa quan trọng không kém. Vậy, tuân thủ pháp luật là gì?

  • Tuân thủ pháp luật là gì?
  • Ví dụ về tuân thủ pháp luật
  • Đặc điểm của tuân thủ pháp luật là gì?
  • Chi phí tuân thủ pháp luật là gì?

Tuân thủ pháp luật là gì?

Trong mối quan hệ với Nhà nước, xã hội mọi người dân đều phải thực thi pháp luật. Các quy phạm pháp luật muốn áp dụng vào cuộc sống thực tế phải cần đến hoạt động thực hiện pháp luật. Việc thực thi pháp luật được hiểu là các hoạt động làm cho những quy phạm pháp luật được thực hiện trên thực tế và trở thành hành vi hợp pháp của cá nhân thực hiện.

Thực hiện pháp luật được hiểu là hành vi của chủ thể phù hợp với quy định, với yêu cầu của pháp luật, tức là không trái, không vượt quá khuôn khổ của các quy định pháp luật. Thực hiện pháp luật có thể là hành vi có tính chủ động nhưng cũng có thể là hành vi có tính thụ động.

Thực hiện pháp luật được phân chia thành 04 hình thức:

- Tuân thủ pháp luật

- Thi hành pháp luật

- Sử dụng pháp luật

- Áp dụng pháp luật.

Vậy có thể hiểu, tuân thủ pháp luật là 01 trong 4 hình thức thực hiện pháp luật, được hiểu là việc một chủ thể kiềm chế bản thân, không cho mình thực hiện những điều pháp luật cấm.

Ví dụ: không vi phạm các quy định về an toàn giao thông, không nhận hối lộ, không sử dụng chất ma tuý, không lừa đảo…

Ba hình thức khác trong thực hiện pháp luật được hiểu như sau:

– Thi hành pháp luật: là thực hiện pháp luật một cách chủ động. Chủ thể thực hiện một thao tác nhất định để thực thi pháp luật được.

Ví dụ như thanh niên đến tuổi phải đi nghĩa vụ quân sự; cá nhân phải thực hiện nghĩa vụ đóng thuế thu nhập…

– Sử dụng pháp luật là khả năng của các chủ thể trong việc sử dụng hay không sử dụng, hưởng quyền mà luật dành cho mình.

Ví dụ: công dân có quyền đi lại trong nước, xuất cảnh ra nước ngoài theo quy định.

Nếu như tuân thủ pháp luật và thi hành pháp luật mang tính bắt buộc thì sử dụng pháp luật có thể thực hiện hoặc không thực hiện quyền mà pháp luật cho phép.

– Áp dụng pháp luật là việc cơ quan nhà nước có thẩm quyền căn cứ theo các quy định của pháp luật để giải quyết, xử lí những vấn đề liên quan thuộc trách nhiệm của mình.

Ví dụ về thực hiện pháp luật

Ví dụ về tuân thủ pháp luật

Để hiểu rõ hơn về tuân thủ pháp luật là gì? HieuLuat xin đưa ra ví dụ cụ thể như sau:

Như đã biết, tuân thủ pháp luật là việc cá nhân, tổ chức không làm những điều pháp luật cấm, đồng nghĩa với việc tuân thủ pháp luật được biểu hiện dưới dạng không hành động.

Ví dụ:

- Pháp luật cấm cán bộ, công chức, viên chức không nhận hối lộ thì biểu hiện hành vi tuân thủ pháp luật đối với quy định cấm này là việc chủ thể kiềm chế bản thân không thực hiện nhận hối lộ. 

- Pháp luật cấm các hành vi trồng các cây cần sa, cây thuốc phiện,... thì tuân thủ pháp luật là việc công dân tuân thủ theo và không trồng các loại cây này.

- Luật Giao thông đường bộ cấm các hành vi vượt đèn đỏ, lạng lách, đua xe, đi ngược chiều… thì tuân thủ pháp luật là việc người tham gia giao thông không có các hành vi vượt đèn đỏ, lạng lách, đua xe, đi ngược chiều.

Đặc điểm của tuân thủ pháp luật là gì?

Về bản chất thì tuân thủ pháp luật là việc thực hiện pháp luật có tính chất thụ động, thể hiện dưới dạng hành vi không hành động.

Có nghĩa chủ thể nhận thức được hành vi của bản thân, nắm được quy định của pháp luật và không thực hiện những hành vi mà pháp luật cấm.

Việc tuân thủ pháp luật được pháp luật quy định là như nhau với mọi chủ thể. Có nghĩa, tất cả công dân trong mối quan hệ với Nhà nước xã hội hay trong quan hệ cộng đồng đều phải tuân thủ pháp luật. Tuân thủ pháp luật không là vấn đề của riêng cá nhân nào và cũng không loại trừ chủ thể nào.

Hình thức thể hiện của tuân thủ pháp luật thường dưới dạng là quy phạm cấm đoán, buộc chủ thể không được thực hiện những hành vi nhất định. Và pháp luật quy định cấm làm điều gì đó thì chủ thể không thực hiện hành vi này mặc dù họ có cơ hội để thực hiện một hành vi bị cấm nào đó.

Tuân thủ pháp luật buộc mọi chủ thể bắt buộc phải thực hiện theo quy định pháp luật.

Chi phí tuân thủ pháp luật là gì?

Chi phí tuân thủ pháp luật được hiểu là các chi phí mà doanh nghiệp hay người dân phải chịu trong quá trình thực hiện các quy định của pháp luật. Chi phí tuân thủ pháp luật được tạo ra từ 1 quy định pháp luật qua hoạt động của cơ quan nhà nước và cá nhân, tổ chức khi tuân thủ quy định pháp luật.

Chi phí tuân thủ pháp luật gồm 3 loại chi phí:

1. Chi phí hành chính: Chi phí về nhân công, thời gian mà doanh nghiệp, người dân phải gánh để thực hiện các yêu cầu của pháp luật, gồm thực hiện thủ tục hành chính với cơ quan nhà nước, các nghĩa vụ khác.

2. Chi phí đầu tư để tuân thủ quy định: Chi phí mà người dân, doanh nghiệp phải đầu tư về cơ sở vật chất, máy móc thiết bị, nhân công, đào tạo,… để đáp ứng các yêu cầu theo quy định pháp luật.

3. Phí và lệ phí: Các khoản phí, lệ phí chính thức mà người dân hay doanh nghiệp phải nộp trong quá trình thực hiện các thủ tục.

Ngoài ra, chi phí tuân thủ pháp luật nếu hiểu theo nghĩa rộng còn có thêm 02 loại chi phí khác. Đó là:

- Chi phí rủi ro pháp lý (nếu có): Là chi phí tăng thêm, chi phí thiệt hại hoặc chi phí do mất cơ hội kinh doanh mà người dân, doanh nghiệp phải gánh chịu do quy định pháp luật có chất lượng kém dẫn đến việc bị xử phạt hoặc chậm trễ trong giải quyết thủ tục.

- Chi phí không chính thức: Các khoản trả thêm (lót tay) liên quan đến việc xuất nhập khẩu, sử dụng dịch vụ công cộng,… hoặc để được nhận các hợp đồng, giấy phép trong lĩnh vực công hoặc để có được các quyết định thuận lợi.

Trên đây là thông tin giải đáp cho tuân thủ pháp luật là gì? Nếu còn thắc mắc, vui lòng liên hệ 

Ví dụ về thực hiện pháp luật
 19006199 để được hỗ trợ.

>> Vi phạm pháp luật là gì? Phân loại vi phạm pháp luật thế nào?

Thực hiện pháp luật là hành vi của chủ thể (hành động hoặc không hành động) được tiến hành phù hợp với quy định, với yêu cầu của pháp luật, tức là không trái, không vượt quá khuôn khổ mà pháp luật đã quy định.

Thực hiện pháp luật có thể là một xử sự có tính chủ động, được tiến hành bằng một thao tác nhất định nhưng đó cũng có thể là một xử sự có tính thụ động, tức là không tiến hành vượt xử sự bị pháp luật cấm.

>> Xem thêm:

Có bốn hình thức thực hiện pháp luật:

(i) Tuân thủ pháp luật là hình thức thực hiện pháp luật một cách thụ động, thể hiện ở sự kiểm chế của chủ thể để không vi phạm các quy định cấm đoán của pháp luật.

Sự kiềm chế của các chủ thể pháp luật được hiểu là khi pháp luật quy định cấm làm một điều gì đó thì họ không tiến hành hoạt động này mặc dù họ có cơ hội để thực hiện một hành vi bị cấm.

Ở hình thức này, hành vi của chủ thể pháp luật được thể hiện dưới dạng không hành động.

Ví dụ, không nhận hối lộ, không sử dụng chất ma tuý, không thực hiện hành vi lừa đảo, không lái xe trong tình trạng say rượu…;

(ii) Thỉ hành pháp luật là hình thức thực hiện pháp luật một cách chủ động. Chủ thể pháp luật phải thực hiện một thao tác nhất định mới có thể thực hiện pháp luật được.

Chủ thể pháp luật phải tiến hành các hoạt động bắt buộc là khi họ ở trong điều kiện mà pháp luật quy định thì phải làm những việc mà nhà nước yêu cầu, họ không thể viện lí do để từ chối.

Sự đòi hỏi của nhà nước đối với các chủ thể là phải tích cực tiến hành những hoạt động nhất định. Ở hình thức này, hành vi của chủ thể thi hành pháp luật được thể hiện dưới dạng hành động.

Ví dụ, thực hiện nghĩa vụ quân sự, thực hiện nghĩa vụ đóng thuế, nghĩa vụ lao động công ích, nghĩa vụ nuôi dạy con cái, chăm sóc ông bà, cha mẹ khi già yếu;

(iii) Sử dụng pháp luật là khả năng của các chủ thể pháp luật có thể sử dụng khai thác hay không sử dụng, khai thác, hưởng quyền mà luật đã dành cho mình.

Đây là hình thức chủ thể pháp luật thực hiện các quyền theo quy định của pháp luật.

Nhà nước tạo khả năng cho chủ thể pháp luật có thể được hưởng những quyền nào đó và họ đã căn cứ vào mong muốn, điều kiện của mình để thực hiện các quyền này.

Ví dự: công dân có quyền đi lại trong nước, ra nước ngoài và từ nước ngoài trở về nước theo quy định của pháp luật. Nét đặc biệt của hình thức thực hiện pháp luật này so với tuân thủ pháp luật và thi hành pháp luật là chủ thể pháp luật có thể thực hiện hay không thực hiện quyền mà pháp luật cho phép còn ở hai hình thức trên, việc thực hiện mang tính bắt buộc;

(iv) Áp dụng pháp luật là hoạt động của cơ quan nhà nước có thẩm quyền dựa trên các quy định của pháp luật để giải quyết, xử lí những vấn để cụ thể thuộc trách nhiệm của mình.

Đây là hình thức các chủ thể có thẩm quyền do pháp luật quy định giải quyết các vụ việc cụ thể xảy ra trong đời sống, nhằm xác định quyền, nghĩa vụ, trách nhiệm pháp lí… cho các chủ thể cụ thể, trong những trường hợp cụ thể.

Đây là hình thức thực hiện pháp luật rất quan trọng, phức tạp

Ví dụ: Công dân đến UBND để đăng ký kết hôn à cán bộ UBND xem xét cấp giấy chứng nhận đăng ký kết hôn là áp dụng pháp luật.