Chủ tịch tập đoàn tân long là ai

Sở Giao dịch Chứng khoán TP.HCM (HOSE) vừa thông báo đã nhận được hồ sơ đăng ký niêm yết 78 triệu cp của CTCP Nông nghiệp BAF Việt Nam, vốn điều lệ tương ứng là 780 tỷ đồng.

BAF Việt Nam (BaF) được thành lập năm 2017, hoạt động trong lĩnh vực chăn nuôi, chế biến và cung ứng thực phẩm sạch, hướng đến mục tiêu xây dựng mô hình chuỗi khép kín từ nguyên liệu thô, nhà máy cung cấp cám, trang trại chăn nuôi, nhà máy giết mổ và chế biến thức ăn – mô hình 3F (Farm-Food-Feed). Công ty này được biết tới là một thành viên của Tân Long Group.

Vốn là một tập đoàn kín tiếng trên thị trường, đặc biệt về thông tin tài chính, Tân Long Group trước nay vẫn là một tấm màn đen với nhà đầu tư. Tuy nhiên, sự xuất hiện của BAF Việt Nam đã phần nào hé mở một phần hệ sinh thái được gây dựng dưới bàn tay của Chủ tịch Trương Sỹ Bá.

Mối quan hệ lằng nhằng giữa các thành viên của Tân Long Group

Mặc dù là một công ty chăn nuôi, tuy nhiên cấu trúc tài sản của BAF Việt Nam lại có tỷ trọng lớn từ các khoản phải thu - phải trả.

Tổng tài sản của công ty này tính đến cuối tháng 6/2021 đạt gần 7.000 tỷ đồng, tăng 33% so với đầu năm. Trong đó, ngoài hàng tồn kho giá trị 1.233 tỷ đồng, phần lớn tài sản còn lại của doanh nghiệp này nằm ở các khoản phải thu ngắn hạn, ghi nhận hơn 4.626 tỷ đồng, chiếm 66% tổng tài sản. Trong khi đó, tài sản cố định của BAF chỉ chiếm tỷ trọng khá nhỏ, gần 398 tỷ đồng, tức là chỉ hơn 5% tổng tài sản.

Qua tìm hiểu của báo Nhà báo & Công luận, khi đi sâu hơn vào các khoản phải thu ngắn hạn, một danh sách dài các đối tác chiếm dụng vốn của BAF Việt Nam lại đến từ chính các công ty trong hệ sinh thái Tân Long Group và một số doanh nghiệp "thân" liên quan đến một tập đoàn tại Hà Nội.

Có thể kể đến một số khoản phải thu như: CTCP Tập đoàn Tân Long (645 tỷ đồng), Công ty TNHH Thương mại và Phát triển dịch vụ Sơn La (567 tỷ đồng), Công ty TNHH Dịch vụ Thượng mại XNK Tân Thành Nam (430 tỷ đồng, Công ty TNHH ĐT Kinh doanh Nhật Tân (362 tỷ đồng), Công ty TNHH Nông nghiệp T&T (278 tỷ đồng)…

Đối ứng bên phần nguồn vốn, các khoản phải trả ngắn hạn cho các nhà cung cấp cũng chiếm tỷ trọng cao nhất, với gần 5.800 tỷ đồng, chiếm tới 2/3 tổng nguồn vốn của BAF Việt Nam.

Trong đó, những cái tên xuất hiện cũng tương tự như ở phần phải thu, là các thành viên liên quan đến Tân Long Group và một tập đoàn tại Hà Nội. Đơn cử như BaF nợ CTCP Kinh doanh thương mại Thịnh Phát hơn 954 tỷ đồng, CTCP CBOT Việt Nam 545 tỷ đồng, Công ty Nông nghiệp Bờ Biển Ngà hơn 552 tỷ đồng, Công ty TNHH SXTM DV Sơn Hưng gần 494 tỷ đồng, CTCP Nông Sản MOGB Quốc Tế hơn 410 tỷ đồng, CTCP Nông Nghiệp An Điền là 369 tỷ đồng …

Những con số này tạo nên một mạng lưới giao dịch chằng chịt giữa các công ty thành viên trong hệ sinh thái Tân Long Group. Tuy nhiên, vấn đề không chỉ dừng ở hoạt động kinh doanh thông thường.

Vay tiền ngân hàng bằng các hợp đồng giao dịch nông sản

Trong nửa đầu năm 2021, kết quả kinh doanh của BAF Việt Nam tăng đột biến so với cùng kỳ, với khoản lợi nhuận hơn 200 tỷ đồng. Một sự thay đổi được đánh giá là quan trọng cho việc đưa cổ phiếu lên sàn chứng khoán.

Tuy nhiên, lợi nhuận chưa phải sự thay đổi lớn nhất của BAF Việt Nam.

Điều làm nên con số lợi nhuận cao đột biến trong nửa đầu năm nay một phần đến từ việc cải thiện biên lợi nhuận gộp, nhưng cũng một phần quan trọng đến từ việc giảm chi phí lãi vay.

Nhìn từ báo cáo tài chính năm 2019 của BAF Việt Nam, công ty này từng ghi nhận khoản vay ngân hàng tới hơn 1.800 tỷ đồng nhưng đã được trả hết vào cuối năm 2020. Điều này đã khiến bảng cân đối của BAF Việt Nam trở nên "sạch hơn".

Tuy vậy, nếu lần mở về quá khứ, một vấn đề khác của BAF Việt Nam và hệ sinh thái Tân Long Group xuất hiện.

Phía sau những hợp đồng giao dịch ghi nhận các khoản phải thu cao đột biến là những hợp đồng vay vốn được thế chấp bằng chính những khoản phải thu này.

Đặc biệt gần như hầu hết tất cả các khoản vay này đều được vay từ ngân hàng đối tác của 1 doanh nhân sở hữu tập đoàn lớn có trụ sở chính ở Hà Nội với hệ sinh thái từ bất động sản, ngân hàng, bóng đá, kinh doanh nông sản, nông nghiệp,... Có thể nói, đây là nguồn bơm tiền thường xuyên và "thân thiết" với hệ sinh thái Tân Long.

Theo báo cáo năm 2019, toàn bộ 1.844 tỷ đồng nợ vay ngắn hạn của BAF Việt Nam đều do chi nhánh của một ngân hàng lớ tài trợ. Tài sản thế chấp cho khoản vay này là quyền đòi nợ liên quan đến các hợp đồng kinh tế giữa BAF Việt Nam và Tân Long Group, cùng một số công ty thành viên khác.

Dù đã thanh toán hết dư nợ, đưa bảng cân đối trở nên sạch hơn, nhưng BAF Việt Nam không phải là công ty duy nhất trong hệ sinh thái Tân Long dùng cách này để huy động vốn. Thực tế, những thành viên chủ chốt cũng áp dụng cách thức tương tự, và ngân hàng đối tác cũng là ngân hàng nói trên.

Như Công ty cổ phần Thăng Hoa, theo tài liệu chúng tôi có được, từ đầu năm 2021 đến nay, doanh nghiệp này đã ghi nhận một loạt hợp đồng tín dụng với một ngân hàng lớn cho các khoản vay được đảm bảo bằng các hợp đồng giao dịch với Tập đoàn Tân Long, Công ty cổ phần HUM hay ENERFO PTE.

Sở hữu hệ sinh thái đồ sộ từ lĩnh vực nông nghiệp, khoáng sản và hoá chất, Tập đoàn Tân Long thu về hàng chục nghìn tỷ đồng mỗi năm. Tuy nhiên, hiệu quả kinh doanh lại không ổn định, thậm chí là thua lỗ.

Tháng 3 vừa qua, CTCP Nông nghiệp BAF Việt Nam (mã: BAF) đã tổ chức ĐHĐCĐ thường niên 2022. Trong đó có sự xuất hiện của ông Trương Sỹ Bá – Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần (CTCP) Tập đoàn Tân Long (Tân Long Group) – trong vai trò thành viên đoàn Chủ tịch.

Theo tìm hiểu, ông Trương Sỹ Bá là ứng viên được CTCP Siba Holdings – một doanh nghiệp do ông Trương Sỹ Bá thành lập vào tháng 10/2021 và cũng là cổ đông nắm giữ 20,5% vốn điều lệ BAF - đề cử vào HĐQT BAF nhiệm kỳ 2022 – 2027. Ngay sau khi trúng cử với tỉ lệ đồng thuận gần như tuyệt đối tại ĐHĐCĐ 2022, ông Trương Sỹ Bá được bầu thay thế ông Phan Ngọc Ấn làm Chủ tịch HĐQT BAF.

Ông Trương Sỹ Bá sinh năm 1967, hiện đang là Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc Tập đoàn Tân Long, đơn vị được thành lập năm 2000, hoạt động trong lĩnh vực cung ứng nguyên liệu thức ăn chăn nuôi và sản xuất thức ăn chăn nuôi; chăn nuôi; sản xuất - kinh doanh gạo; xuất khẩu - nhập khẩu hạt; khai thác và chế biến khoáng sản - sản xuất hoá chất; sản xuất cơ khí công nghệ cao.

Ở một diễn biến khác, BAF chỉ mới được thành lập năm 2017 với vốn điều lệ 30 tỷ đồng, tuy nhiên Công ty liên tục thực hiện tăng vốn, vốn điều lệ thời điểm hiện tại đã 780 tỷ đồng, bằng 26 lần so với thời điểm thành lập và chính thức niêm yết trên sàn HOSE ngày 3/12/2021.

Trong đó, người gây dựng thương hiệu của BAF là bà Bùi Hương Giang, Thành viên HĐQT kiêm Tổng giám đốc Công ty. Trước khi cổ phiếu niêm yết trên sàn, bà Giang từng giữ vị trí Chủ tịch HĐQT Công ty, tuy nhiên đã miễn nhiệm ngày 2/3/2021.

Bà Bùi Hương Giang sinh năm 1980 tại Hải Phòng, trước khi bắt đầu đảm nhiệm Giám đốc điều hành ngành nông sản tại BAF từ tháng 6/2020, bà Giang từng giữ quản lý kinh doanh ngành nông sản nguyên liệu Thức ăn chăn nuôi CTCP Tân Long (từ 2007 - 2013); giữ quản lý kinh doanh ngành nông sản nguyên liệu Thức ăn chăn nuôi CTCP HUM (từ 2014 - 6/2020).

Ngoài ra, trong Báo cáo tài chính tính tới 31/12/2021, Công ty đang ghi nhận 168,6 tỷ đồng phải thu CTCP Tập đoàn Tân Long, tổ chức mà bà Giang đã đảm nhiệm nhiều vị trí quan trọng trong một thời gian dài trước khi trở thành lãnh đạo công ty mới thành lập với ngành nghề khá tương đồng.

Như vậy, dễ dàng nhận ra, việc ông Trương Sỹ Bá giữ chức Chủ tịch HĐQT tại BAF chỉ là việc cụ thể hóa hiện diện của Tập đoàn Tân Long tại BAF.

Hệ sinh thái đồ sộ, Tập đoàn Tân Long của ông Trương Sỹ Bá đang làm ăn ra sao?

Công ty Cổ phần Tập đoàn Tân Long (Tân Long Group) được thành lập từ năm 2000, tiền thân là Công ty Tân Long Vân. Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Tân Long là ông Trương Sỹ Bá (sinh năm 1967).

Các lĩnh vực hoạt động chủ yếu của Tập đoàn Tân Long bao gồm: Tân Long Grain (Nguyên liệu thức ăn chăn nuôi), Tân Long Rice (Chế biến - Xuất khẩu gạo), Tân Long Farm (Feed - Farm - Food), Tân Long Mineral (Khoáng sản), Tân Long Cashew (Chế biến - Xuất khẩu điều). Trong đó lĩnh vực cốt lõi vẫn là cung cấp nguyên liệu thức ăn chăn nuôi lớn nhất tại Việt Nam, đồng thời là doanh nghiệp xuất khẩu lớn trên thị trường với các sản phẩm như gạo, điều thô.

Năm 2016, Tập đoàn Tân Long mở rộng mạng lưới kinh doanh tại Campuchia. Năm 2017 Tân Long tiếp tục mở rộng mạng lưới kinh doanh tại Singapore và Myanmar. Tới năm 2019 Tân Long tiếp tục mở rộng mạng lưới kinh doanh tại Ai Cập, Philippines, Guinea Bissau, Cote D'ivoire và Tazania.

Theo Nhadautu.vn, Tập đoàn Tân Long cũng có một công ty con là CTCP Thăng Hoa được thành lập vào năm 2008. Tại ngày 31/12/2019, Thăng Hoa có tổng tài sản ở mức 8.020 tỷ đồng, vốn chủ sở hữu và vốn góp chủ sở hữu lần lượt đạt 135,2 tỷ và 200 tỷ đồng. Khoản doanh thu thuần trong năm 2019 của Thăng Hoa cũng rất lớn với 16.467 tỷ đồng, dẫu vậy lỗ thuần lại ở mức 65,2 tỷ đồng.

Hệ sinh thái liên quan đến Tập đoàn Tân Long còn có CTCP Hóa chất Hưng phát Hà Bắc và CTCP Gạo Hạnh Phúc (viết tắt Hạnh Phúc JSC). Trong đó với Hóa chất Hưng Phát, cả ông Trương Bá Sỹ và Tân Long Group đều đã từng sở hữu cổ phần tại đây, tuy nhiên cập nhật ở lần thay đổi gần nhất (năm 2013) Tân Long Group đang nắm giữ 6,67% cổ phần.

Tại ngày 31/12/2019, vốn điều lệ và tổng tài sản của Hưng phát Hà Bắc ở mức 84 tỷ đồng và 154 tỷ đồng. Năm 2019, công ty này thu về 2,9 tỷ đồng lợi nhuận thuần và 75,6 tỷ đồng doanh thu thuần.

Riêng đối với Hạnh Phúc JSC, doanh thu và lợi nhuận thuần trong năm 2019 ở mức 2.878 tỷ đồng và 142 triệu đồng. Tổng tài sản và vốn điều lệ tại ngày 31/12/2019 lần lượt đạt 2.311 tỷ đồng và 202 tỷ đồng.

Theo thông tin trên Tạp chí Doanh nghiệp và Thương hiệu, trong năm 2018, Tân Long Group đã thực hiện 2 đợt tăng vốn điều lệ. Cụ thể, vào tháng 5/2018, tập đoàn này tăng vốn từ 750 tỷ đồng lên 1.200 tỷ đồng. Khi ấy, ông Trương Sỹ Bá vẫn nắm giữ tới 88% cổ phần, tương ứng phần vốn có giá trị theo mệnh giá lên tới 1.056 tỷ đồng. Ít tháng sau đó, Tân Long Group tiếp tục tăng mạnh vốn điều lệ lên 2.200 tỷ đồng.

Trong 4 năm trở lại đây, do trúng loạt gói thầu xuất khẩu lớn nên doanh thu thuần của Tân Long Group có biến động. Cụ thể: Năm 2016 doanh thu đạt 21.524 tỷ đồng, năm 2017 đạt 23.288 tỷ đồng. Năm 2018 và 2019 doanh thu thuần lần lượt là 38.180 và 38.137 tỷ đồng.

Dù doanh thu tăng trưởng cao nhưng hiệu quả kinh doanh của Tập đoàn Tân Long  lại không ổn định.

Cụ thể, năm 2017 và 2019 tập đoàn này lần lượt báo lỗ 277 tỷ đồng và 493 tỷ đồng. Trong khi đó, các năm 2016 và 2018, tập đoàn của ông Trương Sỹ Bá chỉ báo lãi khiêm tốn, lần lượt đạt 39,4 và 29,5 tỷ đồng. Tính chung cả giai đoạn 2016 - 2019, Tân Long Group lỗ tới 701 tỷ đồng.

Tính đến cuối năm 2019, tổng tài sản của Tập đoàn Tân Long tính đạt 18.249 tỷ đồng, cao gấp 20 lần vốn chủ sở hữu. Có thể thấy, doanh nghiệp của ông Trương Sỹ Bá phụ thuộc lớn vào nguồn vốn nợ phải trả, trong đó có nguồn vốn vay ngân hàng.

Với hệ sinh thái đồ sộ trong lĩnh vực nông nghiệp, khoáng sản và hoá chất, Tập đoàn Tân Long ghi nhận doanh thu hàng chục nghìn tỷ đồng nhưng lợi nhuận lại èo uột. Đáng chú ý, với sự hiện diện ở BAF Việt Nam, ông Trương Sỹ Bá đang cho thấy tham vọng lớn của mình trong lĩnh vực chăn nuôi.